Nghệ sĩ Thanh Thế, một cái tên quen thuộc trong lĩnh vực cải lương tuồng cổ, vừa trải qua một niềm vui kép khi nhận được thẻ căn cước công dân sau hơn 40 năm không có giấy tờ tùy thân. Cùng với đó, bà cũng chính thức nhận được trợ cấp hàng tháng từ Thành ủy TP HCM.

Chiều ngày 22/7, chị Nguyễn Thị Thanh Liên, con gái của nghệ sĩ Thanh Thế, đã báo tin vui về việc mẹ của chị được cấp thẻ căn cước công dân. Gia đình chị cảm ơn chiến sĩ công an tên Vĩnh đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ để mẹ chị có được căn cước công dân.

Mẹ của chị Liên có tên trong danh sách nhận trợ cấp từ nhiều năm rồi, nhưng vì không có căn cước công dân nên không nhận được. Hội Sân khấu TP HCM và Ban Lý luận phê bình đã tận tình hướng dẫn, và chiều ngày 22/7, chị Liên đã đưa mẹ của mình đến ngân hàng làm thẻ mới, đồng thời ủy quyền để hàng tháng chị nhận tiền lương trợ cấp của Thành ủy TP HCM cấp cho nghệ sĩ nghèo, mỗi tháng 2,6 triệu đồng.

Không chỉ thế, gia đình chị sẽ được truy lãnh số tiền trong thời gian qua hơn 18 triệu đồng, tính từ ngày nghệ sĩ Thanh Thế được nhận trợ cấp nhưng vì không có căn cước công dân nên số tiền vẫn còn nằm trong tài khoản của bà.

Quá trình cấp căn cước công dân cho nghệ sĩ Thanh Thế không chỉ là một thủ tục hành chính thông thường, mà còn là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của bà. Sau khi con trai của bà – NSƯT Thanh Dũng – qua đời vì dịch COVID-19, hoàn cảnh gia đình bà càng thêm chật vật. Bà sống nhờ sự chăm sóc của con gái là chị Nguyễn Thị Thanh Liên, người cũng làm nghề diễn viên biểu diễn tại các lễ cúng đình Kỳ Yên nhưng thỉnh thoảng mới có show diễn.

Sự trợ giúp đầy trách nhiệm của công an phường Gia Định đã mang lại bước ngoặt cho cuộc đời bà. Chị Nguyễn Thị Thanh Liên xúc động chia sẻ lòng biết ơn sâu sắc đến các chiến sĩ Công an khu vực phường Gia Định, những người đã hỗ trợ nhanh chóng để nghệ sĩ Thanh Thế có được căn cước công dân sau hơn 40 năm không giấy tờ.

Hành trình tìm lại danh phận cho nghệ sĩ Thanh Thế cũng không thể trọn vẹn nếu thiếu sự đồng hành âm thầm nhưng quyết liệt của các cá nhân trong giới sân khấu. Ban Lý luận Phê bình Hội Sân khấu TP HCM, đặc biệt là nhà báo – đạo diễn Thanh Hiệp và tác giả Nguyễn Trung, đã trực tiếp hướng dẫn, hỗ trợ gia đình nghệ sĩ Thanh Thế kết nối với các cơ quan chức năng.

Trước đó, sự khó khăn của nghệ sĩ Thanh Thế đã chạm đến trái tim cộng đồng, và nhiều hoạt động hỗ trợ đã được tổ chức. NSƯT Kim Tử Long tổ chức một suất hát từ thiện để gây quỹ giúp bà có tiền chữa bệnh. Chương trình ‘Mai Vàng nhân ái’ của Báo Người Lao Động cũng đã kịp thời đến thăm, động viên và trao số tiền hỗ trợ cho bà.

Tấm thẻ căn cước công dân mà nghệ sĩ Thanh Thế vừa nhận được không chỉ là một giấy tờ hành chính. Nó là biểu tượng của sự ghi nhận, là dấu mốc để trả lại danh phận cho một nghệ sĩ từng sống và cống hiến cho sân khấu truyền thống. Nó cũng mở ra cơ hội được chăm lo đúng nghĩa cho những nghệ sĩ lớn tuổi đang sống trong hoàn cảnh khó khăn – những ‘tài sản sống’ của nền văn hóa nghệ thuật dân tộc.

Tính đến ngày 25/7, số lượng người nộp đơn thôi việc đã lên tới 85.447 người, trong đó 77.278 người đã nghỉ hưu hoặc thôi việc. Hiện có 74.240 người đang được trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kinh phí, bao gồm 20.410 người đang trình và 53.830 người đã được phê duyệt. Đã có 41.000 người nhận trợ cấp, chiếm 76% tổng số người được phê duyệt. So với cuối tháng 6, số người đã nhận tiền trợ cấp nghỉ hưu và thôi việc tăng thêm 15.380 người.

Bộ Nội vụ đang tích cực tổng hợp báo cáo để trình Thủ tướng về việc điều chuyển biên chế giữa các bộ ngành sau khi sắp xếp và giữa Bộ Công Thương với địa phương khi chuyển lực lượng quản lý thị trường về địa phương quản lý. Bên cạnh đó, Bộ cũng sẽ tiếp tục rà soát, phối hợp với các cơ quan liên quan để đề xuất điều chuyển biên chế giữa các khối như trung ương và địa phương; bộ ngành và cơ quan khối Đảng, phù hợp với phương án tinh gọn tổ chức bộ máy.

Theo thống kê, sau khi sắp xếp, các địa phương đã giảm 713 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh và tất cả cơ quan chuyên môn cấp huyện. Hiện cả nước còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương, 3.321 xã, phường và đặc khu. Ước tính đợt sáp nhập này giảm 18.400 biên chế cấp tỉnh, 110.700 biên chế cấp xã và 120.500 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Toàn hệ thống chính quyền địa phương hai cấp dự kiến còn 91.784 cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh và 199.000 biên chế cấp xã.

Về kinh phí, ước tính của Bộ Nội vụ cho thấy tổng số tiền ngân sách tiết kiệm giai đoạn 2026-2030 là 27.600 tỷ đồng do giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh; 128.700 tỷ đồng do giảm cán bộ, công chức cấp xã; 34.000 tỷ đồng do giảm cán bộ không chuyên trách cấp xã. Như vậy, tổng kinh phí tiết kiệm chi tiền lương và chi hành chính là 190.500 tỷ đồng giai đoạn 2026-2030 do giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh, huyện, xã và cán bộ không chuyên trách.

Ước tính ngân sách cần chi 22.139 tỷ đồng cho 18.449 cán bộ, công chức cấp tỉnh thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi, tương đương 1,2 tỷ đồng/người; chi 99.700 tỷ đồng cho người thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi cấp xã. Kinh phí đóng bảo hiểm xã hội cho những người nghỉ hưu trước tuổi mà không bị trừ tỷ lệ lương hưu là 6.600 tỷ đồng. Tổng kinh phí dự kiến giai đoạn 2025-2030 chi cho cán bộ thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi do sáp nhập đơn vị hành chính các cấp là 128.480 tỷ đồng.

Ngoài ra, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết tỷ lệ thất nghiệp trong 6 tháng đầu năm duy trì mức thấp dưới 3%. Cả nước có 429.166 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp. Việt Nam đã đưa 74.691 người đi làm việc ở nước ngoài.

Sau hai tuần triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, nhiều thắc mắc liên quan đến chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị đã được gửi đến Bộ Nội vụ. Một trong những vấn đề được quan tâm đặc biệt là trường hợp của cán bộ công chức cấp xã nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 178 và Nghị định 67, sau đó được bầu làm bí thư chi bộ. Câu hỏi đặt ra là liệu họ có phải hoàn trả lại tiền trợ cấp đã nhận hay không.

Bộ Nội vụ đã cóคำตอบ rõ ràng rằng, dựa trên quy định tại Nghị định 178 (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 67), những cán bộ, công chức cấp xã đã nghỉ hưu trước tuổi và sau đó được bầu làm bí thư chi bộ thôn, tổ dân phố sẽ không phải hoàn trả lại tiền trợ cấp đã nhận. Điều này có nghĩa là họ có thể tiếp tục thực hiện nhiệm vụ một cách yên tâm mà không phải lo lắng về việc hoàn trả chế độ đã được giải quyết.

Ngoài vấn đề trên, Bộ Nội vụ cũng giải đáp một số thắc mắc khác liên quan đến việc thực hiện Nghị định 178. Về việc tính lương hiện hưởng để làm chế độ cho cán bộ, công chức làm công tác cơ yếu tại huyện ủy, Bộ Nội vụ cho biết rằng theo quy định tại khoản 6 Điều 5 Nghị định số 178 (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 3 Điều 1 Nghị định số 67), tiền lương tháng hiện hưởng để tính hưởng chính sách, chế độ bao gồm các khoản phụ cấp như: Phụ cấp chức vụ lãnh đạo; phụ cấp thâm niên vượt khung; phụ cấp thâm niên nghề; phụ cấp công vụ; phụ cấp ưu đãi theo nghề; phụ cấp trách nhiệm theo nghề; phụ cấp đảng đoàn thể chính trị – xã hội; phụ cấp đặc thù đối với lực lượng vũ trang.

Về vấn đề công chức điều động về xã đặc biệt khó khăn sau sáp nhập có được hưởng phụ cấp mới hay không, Bộ Nội vụ cho hay rằng tại Điều 13 Nghị quyết số 76 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025 đã quy định rõ: Người dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người hưởng lương trong lực lượng vũ trang trên địa bàn đơn vị hành chính sau sắp xếp tiếp tục hưởng chế độ, chính sách đặc thù áp dụng theo vùng, theo khu vực hoặc theo đơn vị hành chính như trước khi thực hiện sắp xếp cho đến khi có quyết định khác của cấp có thẩm quyền.