Chứng khoán là một kênh dẫn vốn quan trọng của nền kinh tế, và để đảm bảo kênh này hoạt động hiệu quả, cần thiết phải có chính sách thuế được thiết kế theo tinh thần cải cách thực chất. Điều này không chỉ giúp phù hợp với năng lực thực thi mà còn củng cố nội lực cho phát triển bền vững.

Gần đây, đề xuất thu thuế ngay với cổ phiếu thưởng, cổ tức bằng cổ phiếu đã gây ra nhiều tranh cãi. Các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh Chính phủ đang nỗ lực thu hút dòng vốn cá nhân vào chứng khoán, việc đánh thuế ngay khi nhận cổ phiếu thưởng có thể tạo ra tâm lý e ngại đối với nhà đầu tư. Do đó, đề xuất này cần được xem xét lại.

Ông Nguyễn An Huy, cố vấn tài chính cấp cao tại FIDT, nhận định rằng chính sách thuế chứng khoán hiện hành của Việt Nam đã tiệm cận thông lệ quốc tế nhưng vẫn tồn tại sự bất cập khi so sánh với các loại tài sản khác như bất động sản. Ông lấy ví dụ về thuế thừa kế, trong đó cổ phiếu thừa kế phải chịu mức thuế 10%, trong khi tài sản bất động sản thừa kế giữa các thành viên gia đình trực hệ được miễn hoàn toàn thuế thu nhập cá nhân.

Chuyên gia này nhấn mạnh rằng nếu mục tiêu là xây dựng thị trường vốn mạnh, nơi người dân có thể đầu tư bền vững, thì chính sách thuế cần đảm bảo công bằng và nhất quán. Ở một số quốc gia như Singapore, không áp dụng thuế lãi vốn đối với các giao dịch chứng khoán và đã bãi bỏ thuế thừa kế từ năm 2008, tạo môi trường đầu tư thuận lợi.

Đối với Việt Nam, ông Huy cho rằng hiện tại chưa cần có cơ chế quá ưu đãi với thị trường chứng khoán, chỉ cần đảm bảo tương đối công bằng khi so sánh với bất động sản là hợp lý. Đề xuất cho phép nhà đầu tư chọn giữa cách tính 0,1% trên giá trị bán hoặc 20% trên phần lãi ròng cũng được đưa ra.

Điều quan trọng là phát triển thị trường chứng khoán cần đi theo lộ trình có chiều sâu, không thể đốt cháy giai đoạn. Chính phủ đang xem xét các ý kiến về mức giảm trừ gia cảnh, thuế thu nhập bán chứng khoán, bất động sản trong dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân.

Đề xuất thay đổi cách thu thuế trên giao dịch bán chứng khoán từ 0,1% trên mọi giao dịch sang thu 20% trên lợi nhuận ròng thực nhận đang gây ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng đầu tư. Tuy nhiên, việc hướng tới một phương pháp tính thuế mới được cho là một bước tiến cần thiết cho sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Cách tính thuế hiện hành có ưu điểm là đơn giản, dễ dàng thực hiện, nhưng nó cũng dẫn đến những nghịch lý. Chẳng hạn, nhà đầu tư bán cắt lỗ vẫn phải nộp thuế, điều này đi ngược lại nguyên tắc cơ bản của thuế thu nhập, vốn chỉ đánh thuế khi có lợi tức. Do đó, việc chuyển đổi sang đánh thuế trên lợi nhuận thực tế được xem là một sự sửa chữa cần thiết, nhằm đảm bảo tính công bằng và phản ánh đúng bản chất của hoạt động đầu tư vốn đầy rủi ro.

Một trong những điểm nóng trong cuộc tranh luận hiện nay là mức thuế suất 20% dự kiến. Mức thuế này có thể được xem là cao đối với một số nhà đầu tư, nhưng cũng cần xem xét trong bối cảnh so sánh với các mức thuế của các loại hình đầu tư khác và tính cạnh tranh trong khu vực. Việc thị trường chứng khoán Việt Nam trở nên hấp dẫn hơn với nhà đầu tư cá nhân sẽ đồng thời làm tăng sức cạnh tranh với nhà đầu tư nước ngoài trong khu vực và trên thế giới.

Để đảm bảo việc thực hiện chính sách này một cách hiệu quả, cần có một lộ trình áp dụng từ từ, linh hoạt. Một biểu thuế lũy tiến có thể là một giải pháp, cùng với đó là cuộc đối thoại sâu rộng và thực chất với các thành viên thị trường. Việc này không chỉ giúp thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển bền vững mà còn góp phần tăng cường sự tin tưởng và tham gia của nhà đầu tư.

Thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng phát triển, thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia. Để tiếp tục duy trì đà phát triển này, việc hoàn thiện các chính sách, trong đó có chính sách thuế, là rất quan trọng. Chính sách thuế cần đảm bảo công bằng, cạnh tranh và phù hợp với điều kiện thực tiễn, giúp tạo môi trường đầu tư lành mạnh và hấp dẫn.

Cuối cùng, thông tin mới nhất về thị trường chứng khoán và các chính sách liên quan có thể giúp nhà đầu tư và các bên liên quan có cái nhìn tổng quan và đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt. Sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam cũng phản ánh nỗ lực của Chính phủ trong việc tăng cường môi trường đầu tư kinh doanh và đẩy mạnh công tác quản lý, giám sát thị trường chứng khoán.