Cử tri nhiều tỉnh thành đề nghị xây dựng mức lương khởi điểm cho bác sĩ cao hơn các ngành khác, do thời gian đào tạo cũng như được hành nghề lâu hơn. Đề xuất được cử tri nêu trước Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Lý do là đội ngũ y bác sĩ phải trải qua thời gian đào tạo dài 6 năm, sau đó còn cần thêm 12 tháng thực hành tại các cơ sở y tế mới được cấp phép hành nghề. Hiện nay, với mức lương cơ sở 2.340.000 đồng, một bác sĩ mới ra trường làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập chỉ nhận được khoảng 7 triệu đồng mỗi tháng (đã bao gồm phụ cấp ưu đãi nghề 40%, chưa trừ các khoản bảo hiểm). Con số này được đánh giá là chưa tương xứng với thời gian đào tạo và áp lực công việc của ngành y.

Bộ Y tế cũng thừa nhận mức phụ cấp hiện tại quá thấp và không còn phù hợp với tình hình kinh tế, đời sống hiện tại. Trong khi lương cơ sở đã được điều chỉnh tăng 8 lần trong 13 năm qua, các khoản phụ cấp vẫn áp dụng theo quyết định ban hành từ năm 2011 mà không có sự điều chỉnh tương ứng.

Thực tế, nhiều bác sĩ trực và phẫu thuật viên đã phản ánh mức phụ cấp hiện tại không xứng đáng với khối lượng công việc và công sức của họ. Mức phụ cấp trực 24/24 là 115.000 đồng/người/phiên trực, hỗ trợ tiền ăn 15.000 đồng/người/phiên trực đối với bệnh viện hạng một, hạng đặc biệt. Phụ cấp ca mổ loại đặc biệt là 280.000 đồng, ca mổ loại một 125.000 đồng cho phẫu thuật viên chính.

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết ngành đang đề xuất xếp lương bậc 2 cho các chức danh bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng, dược sĩ khi tuyển dụng. Bộ cũng đang xây dựng Nghị định về phụ cấp ưu đãi theo nghề và Nghị định quy định phụ cấp đặc thù, phụ cấp chống dịch, hỗ trợ nhân viên y tế thôn bản.

Đề xuất mới được lấy ý kiến hồi tháng 4 cho thấy tiền phụ cấp trực, mổ của bác sĩ bệnh viện công có thể tăng gần gấp ba lần. Phụ cấp cho phẫu thuật viên chính hoặc bác sĩ gây mê chính sẽ tăng từ 280.000 đồng lên 790.000 đồng. Phụ cấp trực vào ngày nghỉ cuối tuần sẽ bằng 1,3 lần, còn vào ngày lễ, Tết sẽ bằng 1,8 lần mức thông thường.

Về phụ cấp thâm niên, Bộ Y tế giải thích rằng chế độ này đã được bãi bỏ theo Nghị quyết 27/2018 của Ban Chấp hành Trung ương nhằm đảm bảo tương quan tiền lương giữa các ngành.

Ngoài vấn đề lương bổng, cử tri còn kiến nghị đưa bác sĩ mới tốt nghiệp về xã thực hiện nghĩa vụ khám chữa bệnh ít nhất hai năm trước khi được nhận nhiệm vụ ở các cơ sở khác. Đối với đề xuất này, Bộ trưởng Lan cho biết sẽ nghiên cứu để đưa ra chính sách phù hợp.

Bộ Nội vụ đang tiến hành xây dựng dự thảo Nghị định nhằm quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Theo đó, dự kiến mức lương tối thiểu sẽ tăng 7,2% từ ngày 1/1/2026. Đề xuất này hướng tới giúp người lao động có thu nhập thấp và người phụ thuộc đáp ứng được yêu cầu của cuộc sống.

Thực tế, đề xuất điều chỉnh tăng lương tối thiểu vùng đang là mong mỏi của rất nhiều người lao động nhằm có thêm thu nhập để trang trải cuộc sống. Anh Nguyễn Minh Thành, công nhân Xí nghiệp xây lắp tại Khu công nghiệp Đông Anh, chia sẻ: Hiện tại, giá xăng dầu tăng, giá điện tăng 4,8% từ ngày 10/5, và từ đầu năm, tiền thuê nhà cũng tăng từ 1,5 triệu đồng lên 1,7 triệu đồng. Mức lương cơ bản của tôi hưởng theo lương tối thiểu vùng I khoảng 5 triệu đồng/tháng. Tôi hy vọng rằng, trong năm 2026, lương tối thiểu vùng I sẽ được tăng để bù đắp một số mặt hàng giá cả đang tăng.

Tuy nhiên, cũng như những lần tăng lương trước đây, bên cạnh tâm lý phấn khởi, đa phần người dân lo ngại tình trạng ‘té nước theo giá, tát nước theo lương’. TS Nguyễn Quốc Việt (Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội) nhận định, đề xuất tăng lương lần này cùng với việc Bộ Tài chính đang tính toán điều chỉnh biểu thuế thu nhập cá nhân; các giải pháp kích cầu tiêu dùng trong nước khác của Chính phủ được kỳ vọng sẽ hỗ trợ Việt Nam tăng tổng cầu nền kinh tế.

PGS.TS Ngô Trí Long nêu quan điểm, việc tăng lương nhằm bù trượt giá, bảo đảm mức sống cho người lao động. Vậy nên, vấn đề đặt ra là làm gì để hạn chế tình trạng lương chưa tăng nhưng giá các mặt hàng thiết yếu đã rục rịch tăng theo. Cần có bộ đệm tài khóa (giảm thuế, phí…) để hỗ trợ các nhóm yếu thế khi giá cả tăng mạnh.

Tại Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 30/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện các quy định pháp luật về giá và tại các cuộc họp thường kỳ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu công tác quản lý và điều hành giá trong năm 2025 cần tiếp tục kiểm soát tốt lạm phát. Trong đó, tăng cường quản lý giá cả, thị trường, có lộ trình phù hợp điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý, các dịch vụ công; không tăng giá đột ngột, không tăng giá nhiều mặt hàng trong cùng một thời điểm, không tăng giá vào thời điểm tăng lương.

TS Bùi Sỹ Lợi đề nghị các ngành chức năng thực hiện nghiêm các biện pháp, kiểm tra, giám sát, kiểm soát chặt chẽ từ chất lượng tới giá hàng hóa nhằm bảo đảm bình ổn mặt bằng giá cả trên thị trường. Việc tăng lương tối thiểu vùng và điều chỉnh giá cả cần được thực hiện một cách hài hòa để đảm bảo cuộc sống của người lao động và ổn định kinh tế.

Để thực hiện tăng lương hiệu quả và kiểm soát lạm phát, các chuyên gia cũng như người lao động đều kỳ vọng vào việc Chính phủ sẽ có các giải pháp đồng bộ, nhằm kiểm soát tốt lạm phát và đảm bảo sự ổn định về giá cả, cũng như các bộ đệm hỗ trợ người lao động và doanh nghiệp trong giai đoạn điều chỉnh giá cả và tăng lương.

Bộ Nội vụ đề xuất tăng lương tối thiểu từ ngày 1/1/2026

Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến về đề xuất tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/1/2026. Theo đó, mức lương tối thiểu sẽ tăng từ 250.000 đến 350.000 đồng tùy theo vùng.

Hiện nay, mức lương tối thiểu tại các vùng I, II, III và IV đang được áp dụng lần lượt là 4.960.000 đồng, 4.410.000 đồng, 3.860.000 đồng và 3.450.000 đồng, theo Nghị định số 74/2024/NĐ-CP.

Tuy nhiên, dựa trên các yếu tố kinh tế – xã hội, thị trường lao động và khả năng của doanh nghiệp, Bộ Nội vụ cho rằng đã đến lúc cần điều chỉnh mức lương tối thiểu.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, kinh tế vĩ mô đang ổn định, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 7,52%, và mục tiêu cả năm 2025 là 8% trở lên. Thị trường lao động ổn định, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp có xu hướng tốt hơn, và tiền lương, thu nhập của người lao động tiếp tục tăng.

Dù vậy, với dự kiến CPI năm 2025 và 2026 mỗi năm tăng 3,7%, mức lương tối thiểu hiện hành sẽ không đảm bảo mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ đến hết năm 2026, thấp hơn khoảng 6,6%.

Hội đồng Tiền lương quốc gia đã báo cáo Chính phủ khuyến nghị điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng bình quân 7,2%, áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Do đó, Bộ Nội vụ đề xuất điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng 7,2% so với mức hiện hành. Cụ thể, mức lương tối thiểu tháng theo 4 vùng sẽ được quy định như sau: vùng I là 5.310.000 đồng/tháng, vùng II là 4.730.000 đồng/tháng, vùng III là 4.140.000 đồng/tháng, vùng IV là 3.700.000 đồng/tháng.

Mức lương tối thiểu này tăng từ 250.000 đồng đến 350.000 đồng so với mức lương tối thiểu hiện hành.

Bộ Nội vụ nhấn mạnh mức điều chỉnh lương tối thiểu này cao hơn khoảng 0,6% so với mức sống tối thiểu của người lao động đến hết năm 2026, nhằm cải thiện đời sống cho người lao động, đồng thời đảm bảo duy trì và phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Về địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu, Bộ Nội vụ đề xuất cập nhật theo sát tình hình thực tế sau sắp xếp đơn vị hành chính và thực hiện chính quyền hai cấp từ 1/7/2025. Mức lương tối thiểu sẽ được áp dụng theo nơi hoạt động chính của người sử dụng lao động.

Trong trường hợp khu công nghiệp hoặc khu chế xuất nằm trên địa bàn có mức lương tối thiểu khác nhau, sẽ áp dụng theo mức cao nhất. Lương tối thiểu tháng là mức thấp nhất làm cơ sở thỏa thuận và trả lương đối với lao động áp dụng trả lương theo tháng.

Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam cũng khuyến nghị việc điều chỉnh lương cần dựa trên dữ liệu chính xác về lạm phát, tăng trưởng, năng suất, việc làm và khả năng chi trả của doanh nghiệp. Mức tăng lương tối thiểu phải đủ để giữ được giá trị thực của thu nhập và đáp ứng nhu cầu cơ bản của người lao động và gia đình họ. https://baochinhphapluat.vn/