Trong một xã hội tiêu dùng hiện đại, một bộ phận người trẻ đang tiên phong trong việc định hình một phong cách sống mới: Không theo đuổi số lượng, mà chú trọng đến chất lượng. Những người trẻ từng bị định kiến là “chi tiêu bốc đồng”, “nghiện mua sắm trực tuyến”, hay “sống ảo dẫn đến mua sắm vô độ” đang có xu hướng chuyển đổi.

Họ không còn sử dụng mua sắm như một cách để khỏa lấp cảm xúc, mà đang hướng tới một cuộc sống tỉnh táo và tiêu dùng có ý thức hơn. Trên các diễn đàn và cộng đồng trực tuyến về tài chính cá nhân, nhiều người trẻ đang chia sẻ về chủ nghĩa tỉnh thức tài chính và những lựa chọn của họ trong việc quản lý chi tiêu.

Một số cách thức mà họ áp dụng để đạt được mục tiêu này bao gồm hạn chế mua quần áo mới, dọn dẹp và sắp xếp lại tủ đồ, cắt thẻ tín dụng, hoặc thiết lập giới hạn chi tiêu. Đây không chỉ là một phong trào ngắn hạn, mà là một cách sống đang ngày càng lan tỏa trong giới trẻ trên toàn cầu.

Người trẻ đang có xu hướng tiêu dùng có chọn lọc, tỉnh táo nhưng không cực đoan. Họ sẵn sàng chi tiền cho các khóa học hoặc sản phẩm chất lượng cao, nhưng lại cân nhắc kỹ lưỡng trước khi mua sắm những món hàng giảm giá. Tâm thế chi tiêu của họ đã thay đổi, không còn là “mua để thấy mình thuộc về thế giới này”, mà là “mua vì bản thân mình xứng đáng với những thứ tốt hơn – lâu dài hơn”.

Hành vi tiêu dùng của người trẻ hiện nay gắn liền với trí tuệ cảm xúc và khả năng tự kiểm soát. Họ đang học cách theo dõi chi tiêu của mình, áp dụng các thử thách tài chính, và phân chia thu nhập thành các dòng tiền mục tiêu cụ thể.

Một làn sóng thay đổi đang diễn ra một cách âm thầm nhưng không thể xem thường. Người trẻ đang lặng lẽ tạo nên một cuộc cách mạng tài chính cá nhân, bắt đầu từ việc từ chối những mua sắm không cần thiết.

Họ hiểu rằng cuộc sống không thể được đo bằng số lượng đơn hàng trong tháng hoặc số lần check-in tại các quán cà phê đắt đỏ. Thay vào đó, người trẻ đang chọn sống có chọn lọc hơn, hiểu rằng “không tiêu không có nghĩa là không sống – mà là sống có ý thức và tỉnh táo hơn”. Trong một thế giới đầy rẫy khuyến mãi và cám dỗ, người trẻ đang chọn tỉnh táo trước mọi cám dỗ, và sự tỉnh táo này đang giúp họ ngày càng trở nên tự do hơn.

Thu nhập có hạn, nhiều khoản phải chi, cuộc sống của nhiều cặp vợ chồng trở nên khó khăn. Câu nói “Cái khó bó cái khôn” thật sự rất phù hợp trong trường hợp này. Câu nói này muốn nói rằng do tài chính eo hẹp, nên một số việc dù biết là nên làm nhưng vẫn không thể thực hiện.

Một cặp vợ chồng dưới đây là một ví dụ điển hình. Thu nhập thấp, lại có nhiều khoản cố định phải chi, nên bao dự định và mong muốn đều chỉ có thể gói gọn trong một hơi thở dài. Người vợ trong bài tâm sự cho biết, bản thân đang làm việc trong lĩnh vực kế toán, với mức lương 9 triệu/tháng. Chồng cô cũng đóng góp 15 triệu tiền lương, vậy là mỗi tháng gia đình họ có 24 triệu để trang trải chi tiêu. Hiện tại, họ mới có một con nhỏ 3 tuổi.

Tuy nhiên, người vợ không thích công việc hiện tại và muốn chuyển sang ngành khác, cụ thể là nhân viên kinh doanh với lương cơ bản 7 triệu/tháng. Nhưng vì mỗi tháng cần lương cố định nên cô cứ chần chừ và bỏ lỡ nhiều cơ hội. Hiện tại, gia đình cô còn đang nợ 200 triệu nữa. Mỗi tháng cố gắng lắm thì vẫn tiêu hết gần 20 triệu, thực sự là không tiết kiệm hơn được.

Nhiều khi, cô thấy bế tắc quá và mong mọi người cho lời khuyên. Trong phần bình luận của bài đăng, phần lớn mọi người đều đồng tình khuyên cô vợ này không nên chuyển ngành, bởi nợ 200 triệu, mỗi tháng chi gần 20 triệu mà giờ hụt mất một nguồn thu nhập, chắc chắn gia đình sẽ rất khó xoay sở.

Tình hình thế này thì có chán vẫn phải làm tiếp thôi mom ạ. Hoặc là vừa làm kế toán, vừa kiếm thêm việc ngoài giờ buổi tối mà làm, cũng có đồng ra đồng vào mà vất vả chút thôi vì con mới có 3 tuổi, tối chắc vẫn bám bố mẹ nhiều – Một người khuyên.

Nếu nhảy sang công việc khác thì lương về tay ít nhất cũng phải hơn lương bây giờ, mới nên nhảy chứ. Nhân viên kinh doanh lương cơ bản 7 triệu nhưng chưa có kinh nghiệm thì cứ xác định 3-4 tháng đầu không được 7 triệu đâu, có khi còn chẳng được đồng nào nếu không đủ KPI cơ bản ấy… – Một người chia sẻ.

Cố trả cho xong món nợ 200 triệu kia rồi tính tiếp mom ạ, chứ còn nợ mà tình hình thế này, chuyển việc thì cũng hơi nguy hiểm đấy – Một người khác đồng tình.

Làm sao thoát cảnh thu nhập eo hẹp? Thu nhập eo hẹp là tình cảnh của không ít cặp vợ chồng ở thời điểm hiện tại, dù công việc của cả 2 có là gì đi chăng nữa. Vượt qua được thế khó này là thách thức không nhỏ, đòi hỏi sự kiên trì tới từ cả 2 phía.

1 – Phân tích, tối ưu hóa chi tiêu: Trước khi nghĩ đến việc tăng thu nhập, điều quan trọng đầu tiên là phải rà soát và tối ưu hóa toàn bộ chi tiêu hiện tại của gia đình. Vợ chồng nên cùng nhau bàn bạc, lập một bảng chi tiêu chi tiết các khoản cố định (tiền thuê nhà, điện nước, internet, học phí con cái,…) và các khoản biến đổi (ăn uống, đi lại, giải trí, mua sắm). Xác định những khoản nào là thiết yếu và những khoản nào có thể cắt giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn.

Việc này không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính ngay lập tức mà còn tạo ra ‘khoảng trống’ để cả 2 có thể dành tiền cho các mục tiêu cải thiện thu nhập sau này.

2 – Tối ưu hóa công việc hiện tại và tìm kiếm cơ hội thăng tiến: Trước khi nghĩ đến việc tìm thêm việc khác, hãy tận dụng tối đa tiềm năng tại nơi làm việc hiện tại. Chúng ta cần tự làm nổi bật bản thân bằng cách làm việc hiệu quả hơn, chủ động nhận thêm trách nhiệm, đề xuất các ý tưởng cải tiến và luôn cố gắng hoàn thành công việc xuất sắc.

Khi đã chứng minh được giá trị vượt trội của mình, bạn sẽ có cơ sở vững chắc để yêu cầu tăng lương hoặc được xem xét thăng chức. Đừng ngại thương lượng lương khi bạn cảm thấy mình đã cống hiến đủ và giá trị của bạn cao hơn mức lương hiện tại. Hãy chuẩn bị kỹ lưỡng các bằng chứng về thành tích, đóng góp của mình và mức lương thị trường cho vị trí tương đương.

Đồng thời, hãy đặt mục tiêu rõ ràng về vị trí mà bạn muốn đạt được trong công ty và chủ động phát triển các kỹ năng cần thiết cho vị trí đó, bởi một vị trí cao hơn thường đi kèm với mức lương hấp dẫn hơn. Việc tăng lương tại chỗ thường dễ dàng hơn so với việc tìm kiếm một công việc mới hoàn toàn, miễn là bạn biết cách chứng minh giá trị của mình.

3 – Xây dựng thương hiệu cá nhân, mở rộng mối quan hệ: Bạn có thể xây dựng thương hiệu cá nhân bằng cách chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm của mình trên các nền tảng mạng xã hội, blog cá nhân hoặc các hội nhóm chuyên môn đúng với lĩnh vực bạn đang theo đuổi.

Khi được biết đến như một chuyên gia, các cơ hội hợp tác, cơ hội việc làm, cơ hội tăng thu nhập sẽ rộng mở hơn rất nhiều. Song song với đó, bạn cũng nên nghĩ tới việc việc mở rộng các mối quan hệ, đây là việc cũng rất quan trọng. Bạn bè, người quen, sếp cũ, đồng nghiệp cũ, bạn học thời Đại học,… tất cả những mối quan hệ này đều có thể mang lại thông tin về cơ hội việc làm, dự án mới, hoặc lời khuyên hữu ích để phát triển sự nghiệp và thu nhập.