Nuôi con bằng sữa mẹ là một hành trình đầy thách thức nhưng cũng mang lại nhiều lợi ích không thể phủ nhận. Không có loại thực phẩm nào trong những năm tháng đầu đời lại kỳ diệu và quý giá như sữa mẹ. Sữa mẹ không chỉ cung cấp đầy đủ dưỡng chất thiết yếu mà còn là ‘vắc – xin tự nhiên’ đầu tiên giúp trẻ xây dựng hệ miễn dịch khỏe mạnh và phòng ngừa bệnh tật ngay từ khi chào đời.

Sữa mẹ vẫn giữ vững vị thế là nguồn dinh dưỡng không thể thay thế trong 6 tháng đầu đời của trẻ. Tuy nhiên, tại Việt Nam, theo số liệu của Viện Dinh dưỡng năm 2020, chưa đến một nửa số trẻ dưới 6 tháng tuổi được bú mẹ hoàn toàn. Điều này phản ánh rõ ràng những thách thức mà phụ nữ Việt đang đối mặt trên hành trình mang lại khởi đầu tốt nhất cho con mình.

Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ năm 2025 với chủ đề ‘Ưu tiên nuôi con bằng sữa mẹ, tạo dựng hệ thống hỗ trợ bền vững’ nhấn mạnh vai trò thiết yếu của sữa mẹ trong chăm sóc sức khỏe trẻ em. Sữa mẹ không chỉ là thức ăn – đó là một sản phẩm sinh học sống động, giàu kháng thể và các yếu tố miễn dịch mà không loại sữa công thức nào có thể tái tạo.

Theo thạc sĩ dinh dưỡng Trần Hoàng Kim, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Lạng Sơn, sữa mẹ là sự hòa quyện tuyệt vời giữa giá trị dinh dưỡng hoàn chỉnh và khả năng tăng cường miễn dịch tự nhiên cho trẻ. Lợi ích của sữa mẹ không dừng ở đứa trẻ, phụ nữ cho con bú cũng có nguy cơ thấp hơn với các bệnh ung thư vú, ung thư buồng trứng, loãng xương, đồng thời phục hồi nhanh hơn sau sinh.

Chị Nguyễn Thị Huyền Trang, 35 tuổi, chia sẻ về kinh nghiệm của mình: ‘Lúc mới sinh, sữa chưa về, tôi lo lắng lắm. Nhưng được nhân viên y tế tư vấn và khuyến khích, tôi kiên trì cho bú sớm và bú thường xuyên. Vài ngày sau, sữa về đều, bé tăng cân đều, chưa từng phải dùng đến sữa ngoài.’ Với chị Trang, sữa mẹ không chỉ nuôi dưỡng sự sống, mà mỗi lần cho con bú còn là giây phút thiêng liêng vun đắp sợi dây gắn bó sâu sắc giữa hai mẹ con.

Hành động cho con bú cũng mang lại hiệu ứng lan tỏa sâu rộng tới cả nền kinh tế và môi trường. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, tỷ lệ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ ở mức thấp có thể khiến nền kinh tế toàn cầu thiệt hại gần 1 tỷ USD mỗi ngày. Ở góc độ môi trường, sữa mẹ là lựa chọn ‘xanh’ nhất: không hộp thiếc, không chai nhựa, không dây chuyền sản xuất gây ô nhiễm.

Tuy nhiên, nhiều rào cản vẫn tồn tại: thiếu không gian cho con bú tại nơi làm việc, tâm lý lo sợ sữa mẹ không đủ chất… Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ là một chiến dịch truyền thông thường niên, mà còn phản ánh nhu cầu cấp thiết từ thực tiễn chăm sóc và bảo vệ trẻ nhỏ. Đầu tư cho sữa mẹ chính là vun đắp cho một thế hệ khỏe mạnh, thông minh và giàu cảm xúc. Bởi mỗi giọt sữa mẹ không chỉ là nguồn dinh dưỡng đầu đời, mà còn là vắc – xin tự nhiên, bền vững và không gì có thể thay thế.

Ăn bổ sung đúng cách đóng vai trò then chốt trong sự phát triển toàn diện của trẻ. Khi trẻ bước vào giai đoạn 6 tháng tuổi trở lên, sữa mẹ không còn đủ để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của bé. Đây là thời điểm vàng để bắt đầu cho trẻ ăn bổ sung, giúp cung cấp các dưỡng chất mà sữa mẹ không thể đáp ứng đủ.

Tuy nhiên, việc cho trẻ ăn bổ sung quá sớm có thể gây ra những ảnh hưởng không tốt cho đường tiêu hóa còn non nớt của trẻ. Hệ tiêu hóa của trẻ ở độ tuổi này vẫn còn đang trong quá trình phát triển, vì vậy thức ăn không phù hợp hoặc quá trình tiêu hóa không đúng cách có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa. Ngược lại, nếu cho trẻ ăn bổ sung quá muộn, trẻ có thể đối mặt với nguy cơ suy dinh dưỡng do không nhận được đủ lượng dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển.

Do đó, việc lựa chọn và cho trẻ ăn bổ sung đúng cách, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cơ thể là cực kỳ quan trọng. Các bậc phụ huynh cần tìm hiểu kỹ về cách cho trẻ ăn bổ sung, cũng như lựa chọn thực phẩm bổ sung phù hợp để giúp trẻ hấp thụ tối đa dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển. Một chế độ ăn bổ sung hợp lý không chỉ giúp trẻ phát triển thể chất mà còn hỗ trợ sự phát triển trí não và nâng cao hệ miễn dịch.

Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng để có thể xây dựng cho con một chế độ ăn uống khoa học và phù hợp. Đồng thời, quá trình cho trẻ ăn bổ sung cũng cần được theo dõi sát sao để kịp thời điều chỉnh khi cần thiết, đảm bảo trẻ nhận được sự chăm sóc tốt nhất cho sự phát triển toàn diện.

Để tìm hiểu thêm về dinh dưỡng cho trẻ, quý vị có thể tham khảo tại UNICEF , cũng như các nguồn thông tin đáng tin cậy khác để có cái nhìn tổng quan và sâu sắc hơn về vấn đề này.