Khánh Hòa đang tích cực triển khai các hoạt động nhằm phát triển du lịch sinh thái nông nghiệp gắn liền với bản sắc văn hóa tại các khu vực miền núi. Huyện Khánh Sơn, với danh tiếng là “thủ phủ sầu riêng”, hiện đang nổi lên như một điểm đến thu hút đông đảo du khách nhờ vào các mô hình du lịch hiệu quả. Tại đây, du khách có thể tham quan vườn trái cây, trải nghiệm hoạt động thu hái, ở homestay nhà sàn, thưởng thức các chương trình biểu diễn chiêng trống và khám phá ẩm thực truyền thống.

Khánh Sơn đã triển khai đề án phát triển du lịch cộng đồng gắn kết với sản phẩm OCOP và văn hóa bản địa. Người dân địa phương đã chủ động phát triển các mô hình du lịch sinh thái nông nghiệp, tạo ra những điểm nhấn thú vị thu hút du khách. Đặc biệt, vào cuối tháng 7, khi mùa sầu riêng chín rộ, Khánh Sơn trở thành điểm đến lý tưởng cho du khách từ khắp nơi.

Nhiều hộ gia đình đã đầu tư vào việc phát triển homestay, liên kết với các hợp tác xã, tổ chức và nhóm để cùng khai thác tiềm năng du lịch. Mô hình “mỗi nhà vườn – một điểm du lịch nhỏ” đang dần hình thành, không chỉ tạo thêm nguồn thu nhập mà còn giúp giữ chân người trẻ ở lại quê nhà để khởi nghiệp.

Ông Bùi Hoài Nam, Bí thư Đảng ủy xã Khánh Sơn, cho biết xã sẽ tiếp tục nghiên cứu các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao và hướng đến việc phát triển vùng trồng sử dụng phân hữu cơ bền vững, gắn với du lịch sinh thái.

Không chỉ Khánh Sơn, các xã miền núi khác như Khánh Vĩnh, Bác Ái cũng đang tận dụng điều kiện tự nhiên, văn hóa truyền thống và kinh tế vườn để phát triển du lịch. Tuy nhiên, quá trình phát triển du lịch tại các khu vực miền núi vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, bao gồm hạ tầng giao thông còn hạn chế, kỹ năng làm du lịch của người dân chưa đồng đều, sản phẩm du lịch còn đơn lẻ, thiếu tính liên kết vùng và còn hạn chế sự tham gia của doanh nghiệp.

UBND tỉnh Khánh Hòa đã chỉ đạo các sở, ngành xây dựng kế hoạch hỗ trợ hạ tầng, kết nối tour tuyến, đẩy mạnh chương trình OCOP gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Tỉnh cũng khuyến khích các địa phương giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, tạo ra sản phẩm du lịch mang dấu ấn riêng.

Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa, ông Nghiêm Xuân Thành, nhấn mạnh rằng các địa phương miền núi cần khôi phục và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Đồng thời, đề án phát triển du lịch giai đoạn 2025-2030 cần được rà soát và cập nhật lại để phù hợp với tình hình thực tế và đáp ứng được nhu cầu phát triển du lịch bền vững.

Vinamilk – ‘Mở khóa tự nhiên’ để phát triển bền vững

Trong hành trình tìm kiếm sự phát triển bền vững, Vinamilk đã chứng minh rằng ngay cả những vùng đất không thuận lợi cũng có thể trở thành cơ hội để tạo ra giá trị xanh. Với triết lý ‘mở khóa tự nhiên’, Vinamilk đã xây dựng thành công các trang trại bò sữa tại những vùng đất khắc nghiệt, biến điều kiện khó khăn thành lợi thế.

“Chúng ta có thể sẵn sàng về mọi nguồn lực, từ tài chính cho đến nhân lực, quỹ đất, nhưng nếu không tìm được cách để ‘mở khóa’ được thiên nhiên thì không thể làm nông nghiệp một cách bền vững”, đại diện Vinamilk chia sẻ.

Trang trại Green Farm Tây Ninh là một ví dụ điển hình cho cách tiếp cận này. Với 500 ha đất đai màu mỡ đạt chuẩn Organic Châu Âu, trang trại này đã được Vinamilk ‘mở khóa’ để trở thành một trong những trang trại bò sữa hiện đại nhất.

Quá trình ‘mở khóa’ tự nhiên của Vinamilk bắt đầu từ việc để đất được nghỉ ngơi, thanh lọc các chất tồn dư, trở về trạng thái tự nhiên nhất. Sau đó, công ty đã áp dụng các kỹ thuật canh tác hữu cơ, sử dụng phân bón hữu cơ và quản lý chất thải một cách hiệu quả.

Chất thải gia súc vốn là vấn đề nhức nhối của mọi mô hình chăn nuôi nay trở thành ‘vàng đen’ để cải tạo đất. Hệ thống biogas được sử dụng để thu gom khí metan, tạo ra nguồn năng lượng tái tạo.

Đoàn tham quan đã được chứng kiến quy trình canh tác hữu cơ, quản lý chất thải và sử dụng năng lượng tái tạo tại trang trại. “Chúng tôi đã chứng minh tự nhiên không phải là rào cản mà là chìa khóa giúp chúng ta giải quyết những thách thức từ an ninh lương thực và khả năng cạnh tranh quốc tế cho nông nghiệp Việt Nam”, chị Nguyễn Quỳnh Nga, Phó giám đốc Văn phòng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững của VCCI, nhấn mạnh.

Vinamilk cũng đã mở rộng vòng tuần hoàn sinh thái ra cộng đồng địa phương, tạo nên một vùng nông nghiệp vệ tinh của các trang trại được phát triển theo hướng bền vững. Nguồn phân bón hữu cơ được cung cấp cho các hộ dân hợp tác và nhân viên trang trại sẽ được phân công hỗ trợ nông dân canh tác theo chuẩn thực hành nông nghiệp tốt.

Với cách tiếp cận ‘mở khóa tự nhiên’, Vinamilk đã tạo ra một mô hình phát triển bền vững, không chỉ giúp doanh nghiệp tăng trưởng mà còn đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng và môi trường.

Giảm phát thải carbon không chỉ là vấn đề môi trường mà còn là bài toán tài chính và quản trị dài hạn đối với các doanh nghiệp. Hiện nay, không chỉ các ngành công nghiệp truyền thống như xi măng, sắt thép cần giảm phát thải, mà các ngành như du lịch và nông nghiệp cũng đang chịu áp lực phải đáp ứng các chuẩn mực về giảm phát thải để tiến tới mục tiêu Net Zero toàn cầu. Việt Nam cũng đã cam kết đạt được mục tiêu này vào năm 2050.

Một trong những ngành đang tích cực “xanh hóa” là du lịch, đặc biệt là các khách sạn. Ông Trần Minh Tiến, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Net Zero Carbon, cho biết các khách sạn, đặc biệt là khách sạn 4-5 sao, đang đối mặt với yêu cầu trung hòa carbon theo công bố của châu Âu và các hiệp hội liên quan. Từ năm 2027, nếu các khách sạn không trở thành “khách sạn xanh” (Green Hotel), họ có thể bị loại khỏi danh sách của nhiều nền tảng đặt phòng như Agoda, Booking và các nền tảng du lịch lớn khác.

Xu hướng du lịch xanh đang tăng mạnh, với 93% du khách ưu tiên lựa chọn dịch vụ du lịch xanh, thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo hoặc giảm thiểu chất thải nhựa. Ông Tiến cho biết, trước xu hướng này, khách sạn không còn lựa chọn “nên” hay “không nên”, mà buộc phải chuyển đổi xanh nếu muốn tồn tại.

Ông Nguyễn Huỳnh Thanh Phong, Giám đốc bộ phận bền vững tại Bureau Veritas Việt Nam, cho biết báo cáo năm ngoái của Booking.com cho thấy 76% du khách quốc tế muốn lựa chọn dịch vụ thân thiện với môi trường và 43% sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho trải nghiệm bền vững. Các nền tảng đặt phòng lớn như Booking.com đã bắt đầu áp dụng nhãn “Travel sustainable” để giúp khách du lịch nhận biết những cơ sở lưu trú áp dụng các giải pháp thân thiện với môi trường và phát triển bền vững.

Để đạt mục tiêu Net Zero năm 2050, doanh nghiệp cần triển khai đồng bộ từ tiết kiệm năng lượng, quản lý rác thải đến bù đắp carbon. Ông Tiến cho biết, việc chuyển đổi sang vận hành xanh mang lại nhiều lợi ích như giảm chi phí dài hạn nhờ tiết kiệm điện, nước và tối ưu hóa quản lý tài nguyên. Ngoài ra, doanh nghiệp còn tăng sức hút với du khách khi đáp ứng xu hướng du lịch bền vững; đồng thời tăng uy tín thương hiệu và cơ hội hợp tác với đối tác quốc tế.

Không chỉ ngành du lịch, ngành nông nghiệp cũng đang đối mặt với bài toán giảm phát thải khí metan. Ông Tiến cho biết, với mô hình trồng lúa ướt – khô xen kẽ, nông dân vừa tăng năng suất, vừa giảm chi phí đầu vào. Lượng phân bón có thể giảm 10-20%, thuốc trừ sâu giảm 50%, thậm chí một số vụ giảm đến 70% thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, lượng khí metan phát thải cũng giảm đáng kể vì thời gian ngập nước chỉ còn 60 ngày, bởi lúa được luân phiên xen kẽ 15 ngày nước, 15 ngày khô.

Trong bối cảnh nhu cầu giảm phát thải khí nhà kính ngày càng cấp thiết, “công viên carbon” do ông Tiến cùng các doanh nghiệp khác tổ chức được ra đời với chiến lược hướng đến trung hoà carbon cho các doanh nghiệp đồng hành cùng mục tiêu Net Zero vào năm 2025 của Việt Nam. Công viên carbon được xây dựng không chỉ nhằm giải quyết bài toán phát thải của từng doanh nghiệp, mà còn mở ra một cộng đồng hợp tác để cùng nhau đạt được mục tiêu giảm phát thải.

Nuôi tôm công nghệ cao đang trở thành hướng đi mới cho kinh tế địa phương tại tỉnh Quảng Trị. Tại vùng nuôi tập trung Bắc Trạch, nhiều hộ nuôi tôm đã thu lãi ròng hàng tỷ đồng mỗi năm nhờ ứng dụng công nghệ hiện đại. Đây là kết quả của việc áp dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ cao vào sản xuất, nhằm tăng năng suất và sản lượng trên diện tích.

Tỉnh Quảng Trị hiện có diện tích mặt nước nuôi trồng thủy sản đạt khoảng gần 9.400ha. Để phát triển bền vững ngành nghề này, tỉnh đang định hướng quy hoạch vùng nuôi tập trung với mục tiêu duy trì ổn định diện tích nuôi hiện có, ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ cao để tăng năng suất và sản lượng trên đơn vị diện tích. Vùng nuôi trồng thủy sản tập trung tại xã Bắc Trạch là một trong những điển hình. Tại đây, việc đầu tư tập trung vào cơ sở hạ tầng đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi rất lớn cho bà con nuôi tôm trong vùng cải thiện nguồn nước cấp cũng như xả thải từ ao lắng ra môi trường. Hệ thống giao thông nội đồng giúp quy trình vận chuyển vật tư, vật phẩm khi thu hoạch rất thuận lợi.

Anh Trần Văn Nghĩa, chủ Công ty Trách nhiệm hữu hạn nuôi trồng thuỷ sản Hưng Nghĩa, cho biết đã nuôi tôm tại vùng nuôi trồng thủy sản tập trung xã Bắc Trạch được 3 năm. Sau nhiều năm đầu tư, anh đã xây dựng được 2 hồ nuôi tôm hiện đại trên diện tích 6ha, các hồ nuôi áp dụng công nghệ tự động gần như toàn bộ từ điều tiết nước, cho tôm ăn, tạo oxy… Quy trình nuôi tôm tuân thủ một cách nghiêm ngặt từ chọn con giống, sử dụng các chế phẩm sinh học để khử khuẩn đến chăm sóc tôm hàng ngày. Trung bình một năm, anh thu về sản lượng trên 200 tấn, thu lãi ròng khoảng hơn 4 tỷ đồng. Ngoài ra, anh còn giải quyết công ăn việc làm ổn định cho 6 lao động tại địa phương.

Ông Trần Văn Thành, Chuyên viên phòng Kinh tế, Ủy ban Nhân dân xã Bắc Trạch, tỉnh Quảng Trị, cho biết sau khi có quy hoạch vùng nuôi trồng thủy sản tập trung, đã thu hút được nhiều tổ chức cá nhân đầu tư vào để nuôi trồng thủy sản. Từ đó, đã tạo công ăn việc làm cho lao động trên địa bàn nhằm phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Hiện, vùng nuôi tập trung tại xã Bắc Gianh có 136 hộ, đơn vị đang nuôi tôm công nghệ cao với tổng diện tích là 97,43ha.

Tỉnh Quảng Trị đang có 8 khu quy hoạch nuôi tập trung với diện tích lớn nhất là 200ha, còn lại trung bình khoảng 100ha. Với vị trí nằm ven biển, nghề nuôi trồng thủy sản đang là sinh kế của hàng chục nghìn hộ dân tại tỉnh Quảng Trị. Những vùng quy hoạch nuôi trồng thủy sản tập trung được xây dựng đang giúp kiểm soát tốt diện tích mặt nước, bãi triều và bảo vệ môi trường, giảm thiểu đánh bắt gần bờ và từng bước hình thành vùng sản xuất hàng hóa lớn theo chuỗi giá trị.

Ông Lê Kim Hoàng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Quảng Trị, cho biết các vùng quy hoạch thủy sản tập trung đã giúp người dân an tâm đầu tư, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Có một số hộ đã mạnh dạn đầu tư trên diện tích lớn, áp dụng công nghệ nuôi tiên tiến cho năng suất cao, giảm phát thải, tăng thu nhập và tạo công ăn việc làm cho nhiều hộ dân xung quanh vùng quy hoạch. “Việc đầu tư nâng cấp vùng nuôi trồng thủy sản tập trung đã mang lại những hiệu quả tích cực, từ thành công ở những vùng nuôi hiện có, Chi cục Thủy sản sẽ đề nghị Trung ương, tỉnh quan tâm đầu tư nhân rộng tại các vùng nuôi thủy sản tập trung khác của tỉnh. Về phía Chi cục Thủy sản, sẽ tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn về chuyên môn, về khoa học kỹ thuật, ứng dụng công nghệ vào sản xuất để đồng hành cùng người dân trong hoạt động sản xuất, hướng tới một nền nông nghiệp xanh, phát triển bền vững,” ông Lê Kim Hoàng cho biết thêm.