Trong tuần qua, thị trường dầu thế giới đã chứng kiến những biến động đáng kể do ảnh hưởng từ các yếu tố chính trị và kinh tế toàn cầu. Cụ thể, giá dầu Brent biển Bắc đã tăng gần 6%, trong khi giá dầu ngọt nhẹ Mỹ (WTI) tăng 6,29%. Những diễn biến mới liên quan đến chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thu hút sự chú ý của thị trường. Vào ngày 31/7, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh áp đặt thuế quan đối với nhiều đối tác thương mại, với mục đích tái định hình thương mại toàn cầu có lợi cho nền kinh tế Mỹ.

Nhà Trắng cũng tạo ra một sự nới lỏng nhỏ khi cho biết các biện pháp này sẽ có hiệu lực sau một tuần nữa, thay vì vào ngày 1/8 như dự kiến ban đầu, mở ra cơ hội cho các cuộc đàm phán tiếp theo. Động thái này cho thấy sự linh hoạt của chính phủ Mỹ trong việc điều chỉnh chính sách thuế quan, đồng thời cũng tạo điều kiện cho các bên liên quan thảo luận và tìm ra giải pháp.

Bên cạnh đó, khả năng Tổ chức các Nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các đồng minh, còn gọi là OPEC+, tăng sản lượng và số liệu việc làm gây thất vọng từ Mỹ đã làm dấy lên quan ngại về triển vọng nhu cầu dầu mỏ của nền kinh tế lớn nhất thế giới. Theo ba nguồn thạo tin, OPEC+ có thể đạt được thỏa thuận về việc nâng sản lượng thêm 548.000 thùng/ngày từ tháng 9 tới. Trước đó, OPEC dự báo nhu cầu dầu thô toàn cầu sẽ tiếp tục tăng ít nhất đến năm 2050.

Dữ liệu mới công bố từ Bộ Lao động Mỹ cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới chỉ tạo thêm 73.000 việc làm trong tháng 7/2025, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng. Thông tin này đã gây ra sự lo ngại về triển vọng nhu cầu dầu mỏ, đồng thời cũng làm tăng áp lực lên các nhà sản xuất dầu mỏ trong việc điều chỉnh sản lượng.

Một yếu tố lớn khác chi phối giá dầu trong tuần là căng thẳng địa chính trị liên quan đến cuộc xung đột tại Ukraine. Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ rút ngắn thời hạn yêu cầu Nga chấm dứt chiến dịch quân sự. Ông cũng cảnh báo sẽ áp dụng mức thuế 100% đối với các quốc gia tiếp tục mua dầu của Nga. Các lệnh trừng phạt đề xuất này có thể thay đổi hoàn toàn triển vọng của thị trường dầu mỏ nếu được thực thi.

Các nhà phân tích tại ngân hàng ING cho rằng nếu các lệnh trừng phạt đề xuất được thực thi, điều đó sẽ có tác động lớn đến thị trường dầu mỏ. Trong khi đó, giá dầu thế giới còn được hỗ trợ một phần từ thỏa thuận thương mại Mỹ – EU công bố hôm 27/7. Tuy nhiên, đến phiên 31/7, giá dầu giảm trở lại do bất ổn trước thời hạn 1/8 mà Mỹ đặt ra để áp thuế lên các nước chưa đạt được thỏa thuận thương mại.

Giá dầu thế giới quay đầu giảm trong phiên giao dịch cuối tuần ngày 1/8. Diễn biến giá dầu trong tuần qua cho thấy sự nhạy cảm lớn trước các yếu tố chính sách từ Mỹ, đặc biệt là những lệnh trừng phạt liên quan đến Nga và các diễn biến mới trong đàm phán thương mại giữa Mỹ và các đối tác. Thị trường dầu mỏ đang chờ đợi các thông tin tiếp theo từ các bên liên quan để xác định xu hướng giá trong thời gian tới.

Thị trường chứng khoán Mỹ đã chứng kiến một phiên giao dịch đầy thách thức vào ngày thứ Sáu, 01/08, khi các nhà đầu tư phải đối mặt với những tín hiệu suy giảm của nền kinh tế và quyết định điều chỉnh thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Kết thúc phiên giao dịch, các chỉ số chính đều ghi nhận mức giảm đáng kể.

Chỉ số Dow Jones giảm 542,40 điểm, tương đương 1,23%, xuống còn 43.588,58 điểm. Đây là mức giảm mạnh nhất của chỉ số này kể từ ngày 13/06/2025. Chỉ số S&P 500 cũng giảm 1,60%, xuống còn 6.238,01 điểm, đánh dấu phiên tồi tệ nhất kể từ ngày 21/05/2025. Chỉ số Nasdaq Composite mất 2,24%, còn 20.650,13 điểm, chứng kiến phiên giảm mạnh nhất kể từ ngày 21/04/2025.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm này là báo cáo việc làm tháng 7/2025. Theo đó, nền kinh tế Mỹ chỉ tạo ra thêm 73.000 việc làm trong tháng trước, thấp hơn nhiều so với dự báo tăng 100.000 việc làm từ các chuyên gia kinh tế. Điều này cho thấy thị trường lao động đã suy yếu trong một thời gian.

Nhóm cổ phiếu ngân hàng chịu tác động mạnh do lo ngại về sự chậm lại của nền kinh tế có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng tín dụng. Cổ phiếu của các ngân hàng lớn như JPMorgan Chase, Bank of America và Wells Fargo đều sụt giảm đáng kể.

Những con số này làm tăng khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể hạ lãi suất sớm hơn dự kiến để hỗ trợ nền kinh tế. Hiện tại, thị trường dự báo có xác suất 86% Fed sẽ hạ lãi suất vào tháng 9/2025 sau báo cáo việc làm. Điều này cho thấy một sự đảo ngược so với ngày 30/07, khi mức xác suất này giảm mạnh sau khi Chủ tịch Fed Jerome Powell phát tín hiệu rằng ngân hàng trung ương cần chờ đợi và đánh giá tác động của thuế quan đối với lạm phát trước khi hạ lãi suất.

Ngoài ra, việc Tổng thống Trump áp dụng mức thuế mới dao động từ 10% đến 41% cũng ảnh hưởng đến tâm lý thị trường. Theo Nhà Trắng, hàng hóa được trung chuyển để tránh thuế quan sẽ phải đối mặt với mức thuế bổ sung 40%. Canada, một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, sẽ phải đối mặt với mức thuế quan 35%, tăng so với mức 25% trước đó.

Bên cạnh đó, đợt bán tháo các cổ phiếu công nghệ lớn cũng gây áp lực lên các chỉ số chính vào ngày thứ Sáu. Cổ phiếu Amazon sụt hơn 8% sau khi gã khổng lồ thương mại điện tử đưa ra dự báo thu nhập hoạt động yếu kém cho quý hiện tại. Cổ phiếu Apple cũng mất 2,5%.

Tóm lại, thị trường chứng khoán Mỹ đã trải qua một phiên giao dịch đầy biến động và khó khăn vào ngày thứ Sáu, với các chỉ số chính đều ghi nhận mức giảm mạnh do những lo ngại về nền kinh tế và chính sách thuế quan.

Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đang bước vào một tình thế chưa từng có khi vào năm 2025. Thị trường chứng khoán đang dao động gần mức cao kỷ lục và các chỉ số suy thoái truyền thống vẫn chưa cho thấy dấu hiệu đáng lo ngại. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách đang phải cân nhắc áp lực gia tăng trong các chỉ số kinh tế hướng tới tương lai trong bối cảnh lo ngại lạm phát dai dẳng. Sự hội tụ độc đáo của các yếu tố này mang đến cả cơ hội và rủi ro có thể xác định quỹ đạo của chính sách tiền tệ trong phần còn lại của năm.

Trong phân tích kinh tế, sự khác biệt giữa dữ liệu ‘mềm’ – bao gồm các cuộc khảo sát, chỉ số tình cảm và các biện pháp dựa trên thị trường – và dữ liệu ‘cứng’, bao gồm các số liệu cụ thể như số liệu việc làm, sản xuất công nghiệp và tăng trưởng GDP, đã được nhận diện từ lâu. Hiện tại, hai loại dữ liệu này đang kể những câu chuyện khác nhau rõ rệt về sức khỏe của nền kinh tế Hoa Kỳ.

Dữ liệu cứng tiếp tục vẽ nên bức tranh về khả năng phục hồi. Thị trường lao động vẫn tương đối chặt chẽ, chi tiêu của người tiêu dùng cho thấy động lực bền vững và thu nhập của công ty nhìn chung đã vượt quá kỳ vọng. Tuy nhiên, các chỉ số dữ liệu mềm đang nhấp nháy các tín hiệu cảnh báo không thể bỏ qua.

Các biện pháp dựa trên khảo sát về niềm tin kinh doanh đã giảm đáng kể, với các chỉ số PMI sản xuất và dịch vụ cho thấy sự yếu kém đáng lo ngại trong các đơn đặt hàng mới và kỳ vọng trong tương lai. Tâm lý người tiêu dùng, mặc dù không ổn định, đã cho thấy sự yếu kém dai dẳng trong các thành phần hướng tới tương lai.

Tiền lệ lịch sử và các mô hình phản ứng của Fed cho thấy một mô hình rõ ràng: Cục Dự trữ Liên bang đã liên tục phản ứng với căng thẳng kéo dài trong các chỉ số dữ liệu mềm, thường là trước khi dữ liệu cứng cho thấy sự suy giảm đáng kể. Cách tiếp cận chủ động này đã chứng minh hiệu quả trong việc ngăn chặn suy thoái do tâm lý di căn thành suy thoái toàn diện.

Môi trường hiện tại đặt ra một thách thức độc đáo vì căng thẳng dữ liệu mềm đang xảy ra cùng với định giá tài sản tăng cao và áp lực lạm phát liên tục. Điều này tạo ra một ma trận quyết định phức tạp hơn cho các nhà hoạch định chính sách so với các chu kỳ trước.

Thị trường tài chính hiện đang phản ánh mức độ tin tưởng cao vào kịch bản ‘hạ cánh mềm’, với định giá cổ phiếu vẫn ở mức cao và chênh lệch tín dụng tương đối được kiểm soát. Vị thế này tạo ra cả cơ hội và rủi ro cho Cục Dự trữ Liên bang.

Việc cắt giảm lãi suất sẽ đòi hỏi dữ liệu cứng phải xấu đi đáng kể hoặc bằng chứng rõ ràng cho thấy căng thẳng dữ liệu mềm đang bắt đầu tác động đến các số liệu kinh tế cụ thể. Với sự nhấn mạnh của Fed vào sự phụ thuộc vào dữ liệu, các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ thích chờ xác nhận bổ sung trước khi hành động.

Quy mô của bất kỳ chu kỳ nới lỏng nào sẽ phụ thuộc phần lớn vào tốc độ và quyết đoán của Fed. Bằng chứng lịch sử cho thấy việc nới lỏng chủ động sớm có xu hướng hiệu quả hơn trong việc ngăn ngừa suy thoái so với việc cắt giảm phản ứng được thực hiện sau khi dữ liệu cứng đã xấu đi.

Ngoài chính sách tiền tệ, động lực tài chính có thể đóng vai trò ngày càng quan trọng trong kết quả kinh tế. Sở thích phát hành nợ ngắn hạn có thể hoạt động hiệu quả như nới lỏng định lượng, cung cấp thêm kích thích cho tài sản rủi ro ngay cả khi không có hành động của Fed.

Câu hỏi then chốt đối với thị trường và các nhà hoạch định chính sách là liệu sự phân kỳ hiện tại giữa dữ liệu mềm và dữ liệu cứng có phải là hiện tượng tạm thời hay là giai đoạn đầu của sự suy thoái kinh tế đáng kể hơn. Tiền lệ lịch sử cho thấy rằng sự yếu kém kéo dài của dữ liệu mềm cuối cùng sẽ biểu hiện ở các số liệu cứng hơn, nhưng thời điểm và quy mô của sự truyền tải này vẫn chưa chắc chắn.