Ngày 1/8/2020, Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) chính thức có hiệu lực, mở ra một chương mới trong quan hệ hợp tác kinh tế thương mại giữa Việt Nam và EU. Sau 5 năm thực thi, những lợi ích mà EVFTA mang lại đã trở nên rõ ràng và thiết thực cho doanh nghiệp hai bên.

Theo cam kết trong EVFTA, hiệp định sẽ loại bỏ hầu hết các rào cản thuế quan, ngoại trừ một số mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan miễn thuế. Về phía EU, cam kết xóa bỏ thuế quan ngay khi EVFTA có hiệu lực đối với hàng hóa của Việt Nam thuộc 85,6% số dòng thuế trong biểu thuế, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU. Trong vòng 7 năm kể từ khi EVFTA có hiệu lực, EU cam kết xóa bỏ 99,2% số dòng thuế trong biểu thuế, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU. Đối với 0,3% kim ngạch xuất khẩu còn lại, bao gồm một số sản phẩm gạo, ngô ngọt, tỏi, nấm, đường và các sản phẩm chứa hàm lượng đường cao, EU cam kết mở cửa cho Việt Nam theo hạn ngạch thuế quan (TRQs) với thuế nhập khẩu trong hạn ngạch là 0%.

Về thuế xuất khẩu của Việt Nam, Việt Nam cam kết xóa bỏ hầu hết các loại thuế xuất khẩu đối với hàng hóa xuất sang EU. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở EU sẽ có cơ hội tiếp cận thị trường Việt Nam với gần 100 triệu người tiêu dùng, đặc biệt là tầng lớp trung lưu đang tăng trưởng nhanh.

Báo cáo Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) quý II/2025 do Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) công bố cho thấy, tỷ lệ doanh nghiệp xác định ưu đãi thuế quan là lợi ích nổi bật của EVFTA đã tăng vọt từ 29% trong quý II/2024 lên đến 61% trong quý II/2025. Một số doanh nghiệp đã có thể định lượng lợi nhuận trực tiếp từ EVFTA, mức tăng trung bình được ghi nhận vào lợi nhuận ròng là 8,7% – với một số doanh nghiệp báo cáo con số ấn tượng lên tới 25%.

Cũng theo báo cáo này, sau 5 năm thực thi và tận dụng EVFTA, có đến 98,2% doanh nghiệp châu Âu tham gia khảo sát cho biết họ đã biết đến EVFTA và gần một nửa trong số đó báo cáo rằng hiệp định mang lại lợi ích từ mức trung bình đến đáng kể. Đáng chú ý, không chỉ các tập đoàn lớn được hưởng lợi mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) cũng đang khai thác tốt các ưu đãi từ hiệp định.

EVFTA không chỉ là một thỏa thuận về thuế quan mà còn là nền tảng cho sự hài hòa về tiêu chuẩn và thịnh vượng bền vững. Hiệp định đã củng cố lòng tin, thúc đẩy thương mại và mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai phía.

Tuy nhiên, để tiếp tục tận dụng các ưu đãi từ EVFTA, các doanh nghiệp Việt Nam cần chuyển mình thích ứng với nhu cầu ngày càng tăng từ thị trường EU đối với sản phẩm bền vững. Việt Nam có nhiều lợi thế khai thác từ nguồn nguyên liệu phong phú đến cam kết mạnh mẽ với phát triển xanh, cũng như đảm bảo tiêu chuẩn cao về môi trường và xã hội.

Ông Ngô Chung Khanh – Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương nhấn mạnh, EU là thị trường tốt, thị trường tiềm năng, với tiêu chuẩn thị trường cao nhưng vấn đề quan trọng là xuất khẩu sang EU đem lại giá trị cao. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp đang xuất khẩu tốt sang thị trường này.

Bộ Công Thương đang tiếp tục triển khai xây dựng Đề án hệ sinh thái kết nối các chủ thể doanh nghiệp lại với nhau và không chỉ có sự hỗ trợ từ cơ quan địa phương, cơ quan Trung ương, mà cả sự hỗ trợ của hiệp hội logistics, ngân hàng, đơn vị tư vấn… Khi có hệ sinh thái, các sản phẩm rất dễ truy xuất nguồn gốc.

Trong chiến lược phát triển dài hạn, việc tận dụng tối đa các FTA được xác định là chìa khóa then chốt giúp Việt Nam duy trì đà tăng trưởng, thu hút đầu tư và củng cố vị thế trên trường quốc tế.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, cùng Phu nhân và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam, đã bắt đầu chuyến công tác quan trọng đến Thụy Sĩ để tham dự Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 6. Cùng với đó, ông sẽ tiến hành các hoạt động song phương tại đây, cũng như thực hiện các chuyến thăm chính thức tới hai quốc gia Senegal và Morocco từ ngày 22 đến 30 tháng 7.

Senegal sẽ là điểm dừng chân đầu tiên trong chương trình công tác của Chủ tịch Quốc hội, đánh dấu một sự kiện lịch sử quan trọng. Cụ thể, đây là chuyến thăm cấp cao nhất của Việt Nam tới Senegal trong gần 60 năm qua, kể từ khi hai quốc gia thiết lập quan hệ ngoại giao.

Chuyến thăm diễn ra vào thời điểm đặc biệt, khi quan hệ giữa Việt Nam và Senegal đang có những cơ hội phát triển mạnh mẽ. Hiện tại, Senegal đang nổi lên là một trong những nền kinh tế phát triển năng động nhất ở khu vực Tây Phi. Theo dự báo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Senegal có thể đạt mức tăng trưởng ấn tượng lên đến 8,3% vào năm 2025.

Mục tiêu chính của chuyến thăm chính thức Senegal của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn là tăng cường hợp tác nghị viện giữa hai quốc gia. Bên cạnh đó, chuyến thăm cũng nhằm thúc đẩy hợp tác trong nhiều lĩnh vực khác, bao gồm kinh tế, thể thao, nông nghiệp và hợp tác địa phương. Các thỏa thuận hợp tác dự kiến sẽ được ký kết trong chuyến thăm này, góp phần làm sâu sắc thêm mối quan hệ song phương giữa Việt Nam và Senegal.

Với chương trình công tác dày đặc và ý nghĩa quan trọng, chuyến thăm Senegal của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn được kỳ vọng sẽ mở ra một chương mới trong quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Senegal, cũng như giữa Việt Nam và các nước khác trên thế giới.