Trong bối cảnh hiện nay, trào lưu thời trang secondhand, hay còn gọi là ‘đồ si’, đang trở thành một xu hướng mạnh mẽ trên các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Shopee, và Facebook. Không chỉ là một sở thích cá nhân, nhiều bạn trẻ đã biến đam mê này thành cơ hội khởi nghiệp với vốn đầu tư thấp. Từ khóa ‘váy vintage’, ‘thơ90s’ hay ‘đồ si tuyển chọn’ trên các nền tảng mạng xã hội sẽ xuất hiện hàng trăm tài khoản bán quần áo secondhand với hàng nghìn lượt theo dõi và tương tác mỗi ngày.

Theo một khảo sát mới đây, gần 60% người mua hàng secondhand lần đầu bị thu hút bởi lý do ‘giá rẻ’. Trong bối cảnh chi phí sinh hoạt leo thang, lựa chọn những món đồ thời trang đã qua sử dụng là giải pháp hợp lý với nhiều người tiêu dùng, nhất là Gen Z. Nhiều nghiên cứu học thuật cho thấy, giới trẻ hiện đại yêu thích đồ secondhand bởi sự độc đáo, không trùng lặp, điều khó tìm thấy ở thời trang đại trà.

Báo cáo thị trường toàn cầu của ThredUp dự báo, trong 5 năm tới, ngành thời trang bền vững (eco-fashion) sẽ tăng trưởng gấp đôi, vượt qua tốc độ phát triển của thời trang nhanh (fast fashion). Không chỉ là trào lưu ‘lên đồ xinh, chụp ảnh chill’, kinh doanh quần áo secondhand thực sự đã giúp nhiều bạn trẻ tạo ra dòng tiền ổn định, thậm chí sinh lời tốt.

Vũ Phương Anh (24 tuổi, Hà Nội) bắt đầu bán đồ si từ thời cấp ba. Đến nay, shop online của cô duy trì doanh thu đều đặn khoảng 10 triệu đồng/tháng sau khi trừ chi phí. Một bạn trẻ khác tại TP.HCM cho biết, chỉ với 15 triệu đồng vốn khởi đầu, shop secondhand của bạn đã có lãi gấp đôi sau ba tháng.

Một bạn trẻ khác đang xây dựng cộng đồng khách hàng yêu đồ si, phân loại sản phẩm theo thương hiệu để dễ giữ chân khách cũ cũng chia sẻ: ‘Tỷ lệ mua lại cao hơn hẳn khi khách cảm thấy mình được hiểu về gu thời trang’. Không chỉ là sân chơi của các bạn trẻ, thị trường đồ si cũng bắt đầu thu hút các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Một nhà đầu tư cá nhân tại Hà Nội từng rót vốn vào studio secondhand ứng dụng mô hình upcycling, tức là tái thiết kế đồ cũ theo xu hướng mới cho rằng: ‘Tỷ suất lợi nhuận sau 6 tháng đạt hơn 40%, con số rất tốt với một mô hình không gian nhỏ, chi phí thấp nhưng có cá tính rõ rệt.’

Một mô hình kết hợp giữa quán café vintage và cửa hàng secondhand tại TP.HCM cũng đang tạo sức hút đặc biệt với giới trẻ. Theo chị Lan Phương, chuyên gia tư vấn tài chính cá nhân: ‘Thời trang secondhand hoàn toàn có thể trở thành một mô hình kinh doanh dài hạn nếu người trẻ đầu tư nghiêm túc. Không phải vốn nhỏ là vấn đề mà thiếu chiến lược, không hiểu khách hàng, không kiểm soát chất lượng và không xây dựng thương hiệu cá nhân mới là rủi ro lớn.’

Chị Phương cũng nhấn mạnh ba yếu tố làm nên thành công: Một là, kiểm soát nguồn hàng đầu vào. Hai là, câu chuyện thương hiệu phải hấp dẫn. Ba là kỹ năng bán hàng, đặc biệt là bán hàng qua livestream. Sự cộng hưởng giữa nhu cầu tiết kiệm, xu hướng cá nhân hóa và tiêu dùng xanh đang biến thị trường secondhand thành một ‘miếng bánh’ hấp dẫn với những ai biết nắm bắt.

Với vốn đầu tư ban đầu từ 10–20 triệu đồng, người trẻ hoàn toàn có thể bắt đầu. Nhưng để đi đường dài, không thể xem đây là ‘buôn may bán rủi’. Sự khác biệt nằm ở cách xây dựng hình ảnh thương hiệu, cộng đồng khách hàng trung thành và năng lực sáng tạo nội dung từ mỗi tấm ảnh, đoạn video cho đến cách kể câu chuyện sản phẩm.

Đến với bản Sểnh Sảng A, xã Dào San, chúng tôi gặp gỡ anh Vàng A Cu, một thanh niên dân tộc Mông 34 tuổi với tinh thần dám nghĩ, dám làm và khát vọng vươn lên. Là một trong những thanh niên tiêu biểu của địa phương, anh Cu đã mạnh dạn thay đổi tư duy sản xuất, phát triển kinh tế tổng hợp và đạt được thành công đáng kể.

Anh Cu, với dáng người nhỏ nhắn và nước da ngăm đen, được biết đến với tinh thần không ngại khó khăn. Sinh ra và lớn lên tại bản Sểnh Sảng A, anh đã bắt đầu giúp đỡ bố mẹ từ nhỏ và lập gia đình vào năm 2007. Với 300m2 ruộng được bố mẹ cho, anh đã tích cực khai hoang mở rộng diện tích và vay vốn ngân hàng để mua thêm đất trồng trọt và đầu tư nuôi lợn, gà.

Tuy nhiên, anh Cu không dừng lại ở đó. Anh đã tìm hiểu và nghiên cứu để chuyển đổi sang nuôi lợn sinh sản, giảm thiểu chi phí và nguy cơ lây lan dịch bệnh. Đồng thời, anh cũng chú trọng chăm sóc và phòng chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi. Sự chuyển đổi này đã giúp gia đình anh giảm thiểu rủi ro và tăng thu nhập.

Trong trồng trọt, anh Cu đã lựa chọn các giống lúa, ngô mới có năng suất cao và chất lượng tốt để gieo trồng. Nhờ đó, gia đình anh đã thu được 2,5 tấn thóc và hơn 1 tấn lợn thương phẩm mỗi năm. Sự thành công trong sản xuất đã giúp gia đình anh có được cuộc sống khá giả.

Bước ngoặt trong phát triển kinh tế của gia đình anh Cu là vào năm 2019, khi anh quyết định đầu tư xây dựng điểm du lịch sinh thái. Với lợi thế địa phương có thiên nhiên hùng vĩ, núi non trùng điệp và không khí trong lành, anh đã tạo ra một điểm đến hấp dẫn cho du khách. Anh đã đầu tư tổng kinh phí 150 triệu đồng để xây dựng 10 chòi nghỉ chân, 3 chòi ngắm cảnh, nhà ăn và trồng đào, lê, dâu tây để phục vụ du khách.

Sự tận tâm và nhiệt tình trong cung cách phục vụ đã giúp điểm du lịch sinh thái của gia đình anh thu hút được khoảng 250 lượt khách mỗi tháng, với giá vé 20.000 đồng/người. Điều này đã giúp gia đình anh thu khoảng 60 triệu đồng mỗi năm. Không chỉ tạo việc làm và tăng thu nhập, gia đình anh Cu còn góp phần quảng bá hình ảnh đẹp về mảnh đất và con người Dào San đến du khách gần xa.

Tổng thu nhập từ mô hình kinh tế tổng hợp của gia đình anh đã đạt gần 100 triệu đồng mỗi năm. Sự thành công của anh Cu đã truyền cảm hứng cho nhiều đoàn viên, thanh niên và nhân dân trong bản nỗ lực vượt khó vươn lên. Tinh thần dám nghĩ, dám đổi mới của anh Cu đang truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ trong bản Sểnh Sảng A. Nhiều hộ gia đình khác đã học hỏi và định hướng riêng cho bản thân, tạo nên phong trào thi đua phát triển kinh tế nơi vùng đất biên cương Dào San.