Trong thời đại kỹ thuật số hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của internet và mạng xã hội đã mang lại nhiều cơ hội cho việc kết nối, học tập và giải trí. Tuy nhiên, đi cùng với đó là những rủi ro và hiểm họa tiềm ẩn, đặc biệt là đối với lứa tuổi trẻ vị thành niên. Mới đây, nhiều vụ việc ‘bắt cóc online’ tinh vi đã xảy ra, đặt ra dấu hỏi lớn về sự kết nối trong gia đình và hiểm họa từ thế giới ảo.

Những đối tượng giả danh công an hoặc cơ quan chức năng để lừa gạt, yêu cầu nạn nhân dàn dựng kịch bản bắt cóc, tống tiền. Thế giới mạng, nơi vốn được xem là không gian học tập, kết nối và giải trí, đang dần trở thành ‘vùng xám’ tiềm ẩn nhiều rủi ro khôn lường. Theo thống kê, 95% thanh thiếu niên Mỹ từ 13-17 tuổi sử dụng mạng xã hội, trong đó hơn một phần ba dùng gần như liên tục.

Tổ chức Common Sense Media của Mỹ cũng đưa ra số liệu năm 2025, khoảng 70% thanh thiếu niên Mỹ từng dùng AI (trí tuệ nhân tạo) để ‘trút bầu tâm sự’. Và hơn 30% nói rằng, họ chia sẻ chuyện nghiêm túc với AI còn hơn với người thật. Tại Việt Nam, báo cáo của UNICEF – Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc – năm 2022 chỉ ra, 82% trẻ từ 12-13 tuổi và 93% trẻ từ 14-15 tuổi dùng Internet hàng ngày.

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cũng cảnh báo thanh thiếu niên Việt Nam hiện dùng mạng xã hội trung bình 5-7 giờ mỗi ngày. Điều này đặt ra một thách thức lớn cho các gia đình và nhà giáo dục trong việc đảm bảo an toàn và sức khỏe tinh thần cho trẻ.

Chuyên gia giáo dục, Phó Viện trưởng Viện Học tập suốt đời Tống Liên Anh chia sẻ, sự đứt gãy trong kết nối gia đình ở thời đại mạng bùng nổ như hiện nay không còn là chuyện hiếm. Chuyên gia Tống Liên Anh đưa ra lời khuyên trong vấn đề giáo dục ở gia đình: ‘Đôi khi, một bữa cơm không có điện thoại, một buổi tối đi bộ cùng nhau, hay chỉ là cùng con xem lại một bộ phim cũ cũng đủ tạo nên kết nối.’

Tôi thường khuyên phụ huynh hãy học cách hỏi con về cảm xúc chứ đừng chỉ hỏi về điểm số hay thành tích. Một câu như ‘Hôm nay con có vui không?’, ‘Có điều gì làm con mệt không?’ tưởng đơn giản, nhưng lại có thể mở ra cánh cửa để cha mẹ bước vào thế giới tâm tư đầy bí mật và xáo trộn của trẻ một cách rất tự nhiên.

Chuyên gia giáo dục Tống Liên Anh cho rằng, thế giới mạng xã hội đang có sức hút lớn với trẻ. Trẻ sẵn sàng chia sẻ suy nghĩ với một người lạ trên mạng, chứ không phải bố mẹ. Mạng xã hội có nguy cơ tạo ra khoảng trống lớn giữa bố mẹ và con cái, đồng thời tạo ra chuỗi đứt gãy trong các mối quan hệ trong gia đình, khi các thành viên đều muốn dùng điện thoại, lướt mạng hơn là cùng nhau chuyện trò.

Trong bối cảnh này, việc tăng cường giáo dục và nâng cao nhận thức về những rủi ro của mạng xã hội đối với trẻ em là rất cần thiết. Các bậc phụ huynh cần có những biện pháp hiệu quả để giúp con cái mình sử dụng mạng xã hội một cách an toàn và có trách nhiệm.

Một số biện pháp có thể được áp dụng bao gồm thiết lập các quy tắc về thời gian sử dụng mạng xã hội, giám sát hoạt động của con trên mạng, và tạo điều kiện cho con phát triển các kỹ năng cần thiết để sử dụng mạng xã hội một cách thông minh.

Hơn nữa, việc tạo dựng một môi trường gia đình tích cực và hỗ trợ, nơi trẻ cảm thấy thoải mái chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc của mình với bố mẹ, là rất quan trọng. Điều này có thể giúp giảm thiểu những rủi ro liên quan đến việc sử dụng mạng xã hội và tăng cường sự kết nối trong gia đình.

Cuối cùng, với sự chung tay của cả gia đình, nhà trường và xã hội, chúng ta có thể giúp trẻ em sử dụng mạng xã hội một cách an toàn và có ích, đồng thời xây dựng một môi trường mạng lành mạnh và tích cực cho tất cả mọi người.

Trong thời đại số hóa hiện nay, trẻ em đang trở thành mục tiêu hàng đầu của những kẻ lừa đảo tinh vi. Những thủ thuật thao túng tâm lý được sử dụng để dẫn dắt trẻ vào bẫy lừa đảo ngày càng tăng. Để bảo vệ con cái một cách thực chất, phụ huynh cần thay đổi cách nhìn nhận và trang bị cho trẻ những kỹ năng cần thiết.

Phó giáo sư Phạm Mạnh Hà, chuyên gia ngành tâm lý học tại Khoa Khoa học và Công nghệ giáo dục, Đại học Bách khoa Hà Nội, cảnh báo rằng không đứa trẻ nào an toàn tuyệt đối trước những thủ thuật thao túng tâm lý tinh vi. Những kẻ lừa đảo thường sử dụng kịch bản tinh vi, đánh trúng vào tâm lý yếu điểm của từng đối tượng. Theo ông, có 4 thủ thuật thao túng tâm lý phổ biến mà các đối tượng thường sử dụng: ‘Tội phạm hóa’, ‘Cô lập’, ‘Khẩn cấp’, và ‘Bình thường hóa’. Những thủ thuật này được thiết kế như một kịch bản hoàn chỉnh, nhằm làm trẻ mất phương hướng, hoảng loạn, và hoàn toàn phụ thuộc vào kẻ thao túng.

Để hiểu vì sao một đứa trẻ dễ bị dẫn dắt, cần xem xét tổng thể từ đặc điểm tâm lý, hoàn cảnh gia đình đến các mối quan hệ xung quanh. Trẻ ở độ tuổi phát triển chưa có khả năng đánh giá rủi ro hoàn chỉnh, dễ tin người, nhất là khi sợ bị người lớn la mắng. Những gia đình có xung đột thường xuyên, ly hôn, hoặc khoảng cách thế hệ lớn cũng khiến trẻ khó tìm được điểm tựa tâm lý an toàn. Ngoài ra, các mối quan hệ qua mạng, với tốc độ phát triển nhanh và sự hiện diện ảo, lại mang đến cho trẻ cảm giác được lắng nghe và thấu hiểu – thứ mà trẻ không tìm được từ người thân.

Phụ huynh cần đặc biệt lưu ý nếu trẻ có những biểu hiện như thay đổi hành vi đột ngột, lo lắng khi không dùng điện thoại, phụ thuộc quá mức vào một người bạn mới, học tập sa sút, hoặc hay nói dối, giấu diếm. Khi phát hiện những dấu hiệu này, điều quan trọng nhất là không trách phạt, không dò xét, mà cần lắng nghe với thái độ thấu hiểu. Cha mẹ nên tạo môi trường an toàn và cởi mở để trẻ có thể chia sẻ những lo lắng và vấn đề của mình.

Phụ huynh nên xây dựng kênh giao tiếp cởi mở, giúp con cảm thấy an toàn khi chia sẻ. Cần giáo dục con về quyền riêng tư cơ thể, cách nhận diện các chiêu trò thao túng, và kỹ năng nói ‘không’ với những yêu cầu bất thường. Thay vì cấm đoán, hãy đồng hành cùng con trong không gian mạng, cùng tìm hiểu các xu hướng, trò chuyện về những rủi ro một cách cởi mở. Việc này sẽ giúp trẻ phát triển kỹ năng tư duy và đánh giá rủi ro một cách hiệu quả.

Trong những trường hợp có dấu hiệu tâm lý kéo dài, cha mẹ nên chủ động tìm đến các chuyên gia tâm lý học đường hoặc chuyên gia giáo dục để được hỗ trợ kịp thời. Không phần mềm kiểm soát thiết bị nào có thể thay thế cho sự hiện diện thực chất của cha mẹ. Lá chắn mạnh nhất trước những kịch bản lừa đảo tinh vi không nằm ở công nghệ, mà nằm ở chính sự kết nối tình cảm, niềm tin và đồng hành của gia đình. Sự quan tâm và đồng hành của phụ huynh chính là chìa khóa để giúp trẻ em vượt qua những thách thức trong thời đại số hóa.

Tìm hiểu thêm về các biện pháp bảo vệ trẻ em trên mạng

Khám phá các công cụ hỗ trợ an toàn trực tuyến cho trẻ em

Ngày 17/7, chị N., 38 tuổi, ở Hà Nội, đã nhận được một cuộc điện thoại từ một người tự xưng là nhân viên giao hàng. Người này thông báo rằng chị có một đơn hàng và yêu cầu chị chuyển khoản 10.000 đồng. Sau đó, đối tượng đã hướng dẫn chị hủy đăng ký hội viên giao hàng và chuyển khoản nhầm. Khi chị thao tác theo hướng dẫn, tài khoản của chị đã bị trừ 1,5 tỷ đồng.

Thủ đoạn trên là một hồi chuông cảnh báo về một loại tội phạm mạng đang tiến hóa rất nhanh, hoạt động có tổ chức, và len lỏi vào từng giao dịch thương mại điện tử. Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, cho rằng điểm nguy hiểm nhất của chiêu lừa ‘shipper giả’ nằm ở chỗ các đối tượng không hành động theo những kịch bản cũ kỹ, sơ sài như trước đây, mà liên tục biến đổi cách tiếp cận, đánh thẳng vào tâm lý tin tưởng của người dùng.

Các đối tượng xấu luôn tìm cách bắt kịp hành vi mua sắm trực tuyến của người dân để giăng bẫy, từ giả danh nhân viên giao hàng đến giả mạo tổng đài chăm sóc khách hàng, gửi đường link tra cứu đơn hàng hay thậm chí giả dạng sàn thương mại điện tử. Điều khiến người bị hại dễ mắc lừa chính là việc dữ liệu đơn hàng, từ tên, địa chỉ, số điện thoại, đến giá trị món hàng, hoàn toàn trùng khớp với đơn thật mà họ đang chờ nhận.

Thượng tá Đào Trung Hiếu nhận định, nhiều người chủ quan nghĩ rằng vài chục nghìn đồng không đáng kể, nhưng thực chất, đó là cái bẫy mở cửa cho tội phạm công nghệ cao. Đường link hoặc mã QR mà đối tượng gửi tới thường chứa mã độc, cài vào điện thoại để chiếm quyền điều khiển ứng dụng ngân hàng. Hoặc nguy hiểm hơn, các trang web giả mạo yêu cầu nhập OTP, thực chất là hành vi ủy quyền vô tình cho kẻ gian rút toàn bộ tiền trong tài khoản.

Vấn nạn rò rỉ dữ liệu cá nhân là một vấn đề nghiêm trọng. Thông tin cá nhân của người dùng không còn an toàn như nhiều người tưởng. Dữ liệu bị rò rỉ từ 3 nguồn chính: Nội bộ các sàn thương mại điện tử hoặc đơn vị vận chuyển; các website và ứng dụng kém bảo mật nơi người dùng vô tình để lại thông tin; thị trường mua bán ‘data rác’ diễn ra công khai trên mạng xã hội.

Với vài trăm nghìn đồng, các nhóm lừa đảo có thể sở hữu hàng nghìn bộ dữ liệu chi tiết, từ đó dựng lên câu chuyện lừa đảo khớp tới 90-100% sự thật, khiến người nhận tin tưởng gần như tuyệt đối. Khi niềm tin bị khai thác làm công cụ gây án, mọi cảnh báo chung chung trở nên vô nghĩa nếu không có kỹ năng phòng vệ cụ thể.

Trước thực trạng này, Thượng tá Hiếu khuyến cáo người dùng cần cảnh giác và tự bảo vệ mình. Người dùng cần nhớ nguyên tắc cơ bản: Không chuyển tiền trước cho shipper lạ, không bấm vào đường link hoặc quét QR từ tin nhắn không rõ nguồn gốc, không cung cấp mã OTP hay mật khẩu ngân hàng cho bất kỳ ai. Hãy kiểm tra đơn hàng trực tiếp trên ứng dụng chính thức, ưu tiên thanh toán khi nhận hàng và bật bảo mật đa lớp cho tài khoản ngân hàng.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Tội phạm học cũng chia sẻ về một vấn đề đáng lo hơn, là nhóm bị tội phạm nhắm đến nhiều nhất chính là học sinh, sinh viên và người trẻ tuổi, vốn thành thạo công nghệ nhưng thiếu kỹ năng kiểm chứng thông tin. Việc giáo dục kỹ năng tự vệ số cần được triển khai khẩn cấp, bài bản, như một môn học bắt buộc trong trường học và cộng đồng, để thế hệ trẻ có thể tự bảo vệ mình trước những kịch bản lừa đảo tinh vi ngày càng xuất hiện dày đặc.

Ngành kiểm sát nhân dân đang tích cực triển khai các nỗ lực chuyển đổi số trong hoạt động nghiệp vụ và hành chính, nhằm nâng cao năng lực số và hiệu quả công việc. Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã thành lập Ban Chỉ đạo phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đồng thời ban hành Kế hoạch hành động số 09-KH/ĐU để thực hiện Nghị quyết số 57. Đây là bước tiến quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động của ngành kiểm sát nhân dân.

Trong quá trình triển khai ứng dụng nền tảng số, ngành kiểm sát nhấn mạnh vai trò của người đứng đầu. Người đứng đầu phải trực tiếp chỉ đạo công tác chuyển đổi số và an toàn, an ninh mạng; đồng thời trực tiếp sử dụng và áp dụng công nghệ số trong công việc. Mới đây, ngành kiểm sát nhân dân đã phát động Phong trào “Bình dân học vụ số ngành kiểm sát nhân dân”, với mục tiêu nâng cao năng lực số để mọi công chức, viên chức, người lao động ngành kiểm sát nhân dân có thể cập nhật kiến thức, kỹ năng và làm chủ công nghệ, sử dụng hiệu quả các nền tảng số dùng chung.

Phong trào này tập trung vào chủ đề trí tuệ nhân tạo, với việc cập nhật kiến thức và phổ cập kỹ năng sử dụng chatbot AI cho toàn bộ công chức, viên chức, người lao động trong ngành, nhằm phục vụ công việc hằng ngày, đặc biệt là các công việc hành chính. Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến nhấn mạnh: “Đây không chỉ là một sáng kiến giáo dục, Phong trào “Bình dân học vụ số” còn là cầu nối giữa quá khứ và tương lai. Bằng việc phát huy bài học lịch sử, phấn đấu xây dựng một xã hội không chỉ giàu tri thức mà còn giàu sức mạnh công nghệ, sẵn sàng hội nhập, phát triển”.

Ngành kiểm sát nhân dân cũng đang vận hành hiệu quả nền tảng Quản lý án hình sự, đây được xác định là nhiệm vụ số 1 về chuyển đổi số của ngành kiểm sát nhân dân. Mục tiêu trước mắt là đưa việc xử lý vụ án hình sự trong ngành kiểm sát nhân dân, bao gồm nhập thông tin liên quan vụ án, duyệt báo cáo án, ban hành lệnh, quyết định tố tụng…, được thực hiện toàn trình trên môi trường số, ngay từ lúc một vụ án được bắt đầu cho tới lúc kết thúc. Quá trình này nhằm bảo đảm dữ liệu luôn “đúng, đủ, sạch, sống”.

Thời gian tới, ngành kiểm sát nhân dân sẽ tăng cường chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Ngành sẽ tập trung ưu tiên nguồn lực xây dựng, phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu lớn, ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo phục vụ đổi mới, hiện đại hóa công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm “đúng, đủ, sạch, sống”, liên thông, dễ khai thác, dễ sử dụng, an toàn thông tin và bí mật Nhà nước.

Thời gian gần đây, hàng loạt vụ việc liên quan đến hành vi bắt cóc ‘online’, lừa đảo qua mạng nhắm vào trẻ vị thành niên đã liên tục được ghi nhận, gây hoang mang trong dư luận xã hội. Sự gia tăng của các vụ việc này đã đặt ra thách thức lớn cho cả gia đình và nhà trường trong việc bảo vệ trẻ em trong thời đại số.

Theo Tiến sĩ Vũ Thu Hương, chuyên gia giáo dục, nguyên giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, trẻ vị thành niên thường có tâm lý ham khám phá, tò mò với cái mới, thích thử thách và khát khao được công nhận. Điều này làm cho các em dễ bị cuốn vào những lời dẫn dụ đầy tính kích thích từ kẻ xấu. “Trẻ em đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ về thể chất và tinh thần, vì vậy chúng dễ bị ảnh hưởng bởi những thông tin không chính xác hoặc những lời hứa hẹn không thực tế trên mạng internet,” Tiến sĩ Hương cho biết.

Thạc sĩ Tâm lý học lâm sàng Nguyễn Văn Duẩn, chuyên gia tại Phòng Tâm lý học đường, Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Lê Quý Đôn, cho rằng trẻ thiếu kỹ năng nhận diện và ứng phó với lừa đảo, đặc biệt là trong môi trường phi vật lý như không gian mạng, khiến nguy cơ bị tấn công ngày càng gia tăng. “Trẻ em cần được trang bị kỹ năng để nhận biết và tránh né các tình huống lừa đảo trực tuyến. Điều này không chỉ giúp bảo vệ chúng mà còn giúp chúng phát triển kỹ năng tư duy và phán đoán trong môi trường số,” ông Duẩn nhấn mạnh.

Thầy Nguyễn Đức Phú, giáo viên kỹ năng sống của Trường Phổ thông liên cấp Phenikaa, chỉ ra rằng khi cha mẹ quá bận rộn, ít trò chuyện hoặc thường xuyên áp đặt, các em sẽ cảm thấy cô đơn. Thế giới ảo trở thành nơi để các em tìm kiếm sự chia sẻ. Kẻ xấu chỉ cần lợi dụng kẽ hở này, đóng vai một người bạn thấu hiểu, kiên nhẫn lắng nghe là có thể dần dần thao túng tâm lý và chiếm được lòng tin của các em. “Việc cha mẹ và nhà trường tạo ra một môi trường an toàn và cởi mở để trẻ em có thể chia sẻ và nhận được sự hỗ trợ là rất quan trọng,” thầy Phú chia sẻ.

Để bảo vệ trẻ, các chuyên gia khuyến nghị nhà trường và phụ huynh cần chủ động trang bị cho học sinh kỹ năng tự vệ thiết yếu trong thời đại số. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc tích hợp các buổi học về an toàn không gian mạng và kỹ năng nhận diện lừa đảo vào chương trình học cũng như các hoạt động ngoại khóa. Đồng thời, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục an toàn trên không gian mạng cho học sinh. Việc này có thể được thực hiện thông qua các hoạt động giáo dục toàn diện, nhất là trong việc trang bị kỹ năng phòng tránh và ứng phó với các tình huống rủi ro trực tuyến.

Tóm lại, không có giải pháp đơn lẻ nào là hoàn hảo. Chúng ta chỉ có thể bảo vệ con trẻ khi cả gia đình và nhà trường cùng chung tay hành động một cách quyết liệt và thấu hiểu. Thông qua việc trang bị kỹ năng và kiến thức cần thiết, chúng ta có thể giúp trẻ em an toàn hơn trong thời đại số và phát triển một cách toàn diện.

Cảnh báo chiêu thức lừa đảo qua điện thoại tinh vi tại Đà Nẵng

Mới đây, cơ quan công an tại Đà Nẵng đã lên tiếng cảnh báo về một trường hợp lừa đảo qua điện thoại mà chị H.N.T, sinh năm 1994, trú tại phường Thanh Khê, TP Đà Nẵng, đã trở thành nạn nhân. Đây là một chiêu thức lừa đảo không mới nhưng vẫn rất tinh vi, khiến nhiều người dân cần phải nâng cao cảnh giác.

Ngày 13-7, chị T. nhận được cuộc gọi từ một người lạ tự xưng là cán bộ công an. Người này thông báo rằng chị cần cập nhật thông tin thường trú trên ứng dụng VNeID theo quy định mới. Thiếu kiểm chứng và tin tưởng vào thông tin được cung cấp, chị T. đã làm theo hướng dẫn của đối tượng. Chị thực hiện thao tác đăng nhập ứng dụng và thanh toán phí giao dịch 22.000 đồng qua tài khoản ngân hàng BIDV.

Đến sáng hôm sau, chị T. bàng hoàng phát hiện tài khoản của mình bị mất 129 triệu đồng mà không rõ lý do. Sự việc này cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao cảnh giác và kiến thức về an ninh mạng trong cộng đồng.

Các chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo người dân cần cẩn trọng khi nhận được các cuộc gọi từ người lạ, đặc biệt khi họ yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc thực hiện các giao dịch tài chính. Ứng dụng VNeID là một công cụ hữu ích giúp người dân thực hiện các thủ tục hành chính trực tuyến, nhưng cũng cần phải được sử dụng một cách cẩn trọng và an toàn.

Người dân cần lưu ý không cung cấp thông tin cá nhân, không thực hiện các giao dịch tài chính qua điện thoại nếu không có đủ thông tin và xác minh rõ ràng. Để bảo vệ tài khoản của mình, người dân nên thường xuyên kiểm tra và cập nhật các thông tin liên quan, cũng như liên hệ với các cơ quan chức năng nếu phát hiện có dấu hiệu lừa đảo.

Hiện trường hợp của chị T. đã được cơ quan công an tại Đà Nẵng tiếp nhận và đang tiến hành điều tra. Cơ quan chức năng cũng kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác và cùng phối hợp với các cơ quan để ngăn chặn và xử lý các hành vi lừa đảo qua điện thoại.

Thông tin về vụ việc: Thông tin về vụ việc trên Google

Ngày 28/7, Bộ Công an đã phát đi cảnh báo về hình thức lừa đảo mới, được gọi là ‘bắt cóc online’, một thủ đoạn tinh vi và nguy hiểm đang nhắm vào học sinh, sinh viên và những người trẻ nhẹ dạ, cả tin.

Thủ đoạn này được cho là có khả năng khiến nạn nhân bị khống chế, điều khiển giống như trong một vụ bắt cóc thật sự, mặc dù không có sự tiếp xúc trực tiếp. Bộ Công an cho biết, vào ngày 26/7, Công an xã Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, đã ngăn chặn thành công một vụ lừa đảo với thủ đoạn ‘bắt cóc, tống tiền online’.

Trong vụ việc này, một thiếu niên đã bị một nhóm người lạ gọi điện, thông báo rằng đang bị bắt cóc và yêu cầu gia đình chuyển khoản 250 triệu đồng để chuộc người. Công an xã Thạch Hà đã nhanh chóng vào cuộc, phối hợp với các đơn vị khác để xác minh và tìm thấy cháu N, người bị lừa đảo, tại một khách sạn trên địa bàn.

Cháu N cho biết đã bị một nhóm đối tượng gọi điện, tự xưng là công an và cáo buộc cháu liên quan đến đường dây rửa tiền. Các đối tượng yêu cầu cháu giữ bí mật, không thông báo với ai và thuê phòng khách sạn để ‘hợp tác điều tra’.

Theo Bộ Công an, thủ đoạn lừa đảo này được dàn dựng bài bản qua 3 giai đoạn. Đầu tiên, các đối tượng sẽ gọi điện cho nạn nhân, tự xưng là cán bộ công an và đưa ra cáo buộc bịa đặt. Sau đó, chúng sẽ tạo tâm lý hoảng loạn và yêu cầu giữ bí mật. Cuối cùng, các đối tượng sẽ ép nạn nhân rời khỏi nơi ở và cắt đứt liên lạc.

Sau khi nạn nhân đã bị cô lập, các đối tượng sẽ dựng kịch bản giả và yêu cầu chuyển tiền. Bộ Công an khuyến cáo học sinh, sinh viên và phụ huynh cần cảnh giác, tuyên truyền cho người thân và bạn bè về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này.

Cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc gửi qua công an địa phương, không làm việc qua điện thoại và không yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng. Người dân cần báo ngay cho cơ quan công an khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo. Bằng cách nâng cao cảnh giác và có kiến thức về những thủ đoạn lừa đảo, chúng ta có thể bảo vệ mình và những người thân yêu trước những mối đe dọa trên không gian mạng. Mọi thông tin liên quan đến các hoạt động nghi khả nghi hoặc cần hỗ trợ, người dân có thể liên hệ trực tiếp với cơ quan công an gần nhất hoặc qua các kênh hỗ trợ chính thức của Bộ Công an.

Trong thời đại chuyển đổi số đang gia tăng nhanh chóng, mỗi người dùng internet cần phải nhận thức được những rủi ro an ninh mạng tiềm ẩn. Thông tin và dữ liệu đã trở thành tài sản quý giá, và mỗi công dân số cần trang bị kỹ năng phòng vệ cơ bản để bảo vệ mình và góp phần giữ vững an ninh mạng quốc gia.

Mạng xã hội, nơi chứa đựng nhiều thông tin cá nhân, đang trở thành mảnh đất nguy hiểm nếu người dùng không có kỹ năng bảo vệ thông tin cá nhân. Để phòng tránh những rủi ro này, người dùng cần lưu ý không chia sẻ thông tin cá nhân nhạy cảm trên mạng xã hội, đặt mật khẩu mạnh, bật xác thực hai yếu tố và không tải xuống các tập tin không rõ nguồn gốc.

Không gian mạng dễ bị thao túng bởi tin giả và các luận điệu sai trái, vì vậy công dân số cần có kỹ năng kiểm chứng thông tin trước khi chia sẻ. Điều này giúp ngăn chặn sự lan truyền của thông tin sai lệch và bảo vệ môi trường mạng an toàn.

Người dùng cần hiểu rõ về quyền riêng tư và trách nhiệm pháp lý khi sử dụng mạng. Thực tế, hành vi sử dụng mạng đều để lại dấu vết và có thể bị xử lý nếu vi phạm pháp luật. Những hành vi như tung tin sai sự thật, xâm phạm danh dự người khác, hay chia sẻ nội dung độc hại có thể dẫn đến truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc xử phạt hành chính.

Vì vậy, cần học cách sử dụng mạng một cách có trách nhiệm và tuân thủ pháp luật. Để tự vệ trong không gian mạng, công dân số cần trang bị kiến thức và các công cụ công nghệ. Việc cài đặt phần mềm diệt virus, thường xuyên cập nhật hệ điều hành, kiểm tra quyền truy cập của các ứng dụng và không cấp quyền cho phần mềm không rõ nguồn gốc là những bước cơ bản.

Theo dõi các cảnh báo an ninh mạng từ cơ quan chức năng cũng là điều cần thiết để chủ động ứng phó với những rủi ro tiềm ẩn. Trong xã hội số, mỗi người dân đều đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái an ninh mạng quốc gia.

Trang bị kỹ năng phòng vệ trên không gian mạng không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và đất nước. Một công dân số an toàn chính là nền tảng cho một quốc gia số vững mạnh, đóng góp vào sự phát triển lành mạnh và bền vững của xã hội.