Amanda Nguyễn – Một biểu tượng thành công của người Việt trẻ trên thế giới

Amanda Nguyễn là một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ trẻ người Việt thành công trên trường quốc tế. Với nền tảng giáo dục vững chắc từ Đại học Harvard và kinh nghiệm làm việc tại NASA, Amanda đã góp phần vào nhiều dự án khoa học quan trọng, bao gồm sứ mệnh khám phá hành tinh Kepler và chương trình tàu con thoi.

Sự nghiệp đa tài và những cống hiến nổi bật

Ngoài sự nghiệp khoa học ấn tượng, Amanda Nguyễn còn được biết đến rộng rãi với vai trò nhà hoạt động xã hội. Cô là người sáng lập tổ chức phi lợi nhuận Rise, nơi đã vận động thành công việc ban hành Luật Quyền lợi cho nạn nhân bị xâm hại tình dục tại Mỹ, một đạo luật sau đó được Liên hợp quốc tham khảo trong xây dựng chính sách quốc tế.

Những nỗ lực không ngừng nghỉ của Amanda Nguyễn trong lĩnh vực xã hội đã mang lại nhiều giải thưởng và sự công nhận toàn cầu. Cô từng được đề cử giải Nobel Hòa bình năm 2019 và được tạp chí TIME vinh danh là “Người phụ nữ của năm” vào năm 2022.

Chinh phục không gian và hình ảnh mới tại Việt Nam

Vào tháng 4 vừa qua, Amanda Nguyễn đã trở thành người phụ nữ gốc Việt và Đông Nam Á đầu tiên bay vào không gian, đánh dấu một cột mốc lịch sử. Trong chuyến bay này, cô mang theo 169 hạt sen từ Việt Nam, loài cây được xem là biểu tượng của sự sống, trí tuệ và sức sống bền bỉ.

Chuyến thăm Việt Nam của Amanda Nguyễn vào tháng 6 tới đây sẽ là lần đầu tiên cô tham gia một sự kiện giáo dục lớn tại Việt Nam trong vai trò chính thức, khi trở thành diễn giả danh dự tại lễ tốt nghiệp năm 2025 của Trường đại học Fulbright Việt Nam. Sự kiện này mang chủ đề “Cội rễ & Đôi cánh”, tôn vinh hành trình trưởng thành của sinh viên giữa giao thoa giá trị bản địa và quốc tế.

Bài nói chuyện của Amanda Nguyễn tại Fulbright sẽ được livestream trực tiếp để cộng đồng có thể theo dõi rộng rãi. Đây là cơ hội để cô chia sẻ kinh nghiệm, tầm nhìn và truyền cảm hứng đến thế hệ trẻ Việt Nam.

Amanda Nguyễn trong buổi lễ tốt nghiệp tại Trường đại học Fulbright Việt Nam ngày 7-6

Khoảnh khắc xúc động với thư của Chủ tịch nước

“Có thể tôi hơi thiên vị, nhưng tôi thật sự nghĩ rằng người Việt là những người xuất sắc nhất trên thế giới” – Amanda Nguyễn khẳng định. Cô bày tỏ lòng biết ơn đối với lịch sử hào hùng và sự kiên cường của dân tộc Việt Nam, những yếu tố đã góp phần hình thành con người cô ngày hôm nay.
Khi suy nghĩ về hình ảnh đại diện cho bản thân, Amanda tâm sự rằng nhiều người nói cô giống như một con “phượng hoàng”. Tuy nhiên, cô thích hình ảnh con rồng hơn. “Với tôi, văn hóa Việt Nam là vượt qua mọi thử thách, là vươn lên không ngừng để chạm đến điều mình đã đặt ra, giống như tinh thần của một con rồng”.
Lớn lên ở Mỹ, Amanda kể rằng mình chỉ biết về Việt Nam qua lời kể của cha mẹ. “Khi đến Việt Nam, tôi thật sự bất ngờ trước sự chào đón nồng hậu của cộng đồng. Tôi từng lo lắng không biết người Việt sẽ đón nhận mình như thế nào, nhưng mọi thứ đã vượt xa kỳ vọng”.
Một trong những kỷ niệm khiến cô xúc động nhất là lá thư đầu tiên cô nhận được sau khi trở về từ chuyến bay vào không gian là của Chủ tịch nước Lương Cường. Cô cũng rất ấn tượng khi thấy Đại sứ Mỹ tại Việt Nam ngồi cùng anh hùng Phạm Tuân để xem khoảnh khắc cô bay vào không gian.

Văn hóa Việt Nam trong Amanda Nguyễn

Amanda chia sẻ rằng trong tủ áo của cô có khá nhiều bộ đồ phi hành gia, có bộ có gắn quốc kỳ, có bộ không. “Nhưng dù mặc bộ nào, khi nhìn vào gương, tôi và cả người khác đều thấy rõ tôi là người Mỹ gốc Việt. Tôi tin văn hóa Việt Nam đã ăn sâu vào tôi, đặc biệt là tinh thần cộng đồng, luôn gắn bó, luôn giúp đỡ nhau”.
Cô kể lại khi bắt đầu hành trình của mình, cô từng cảm thấy rất đơn độc: “Tôi là ai mà có thể đứng nói chuyện với Giáo hoàng, hay chia sẻ với các nhà lãnh đạo liên bang?”. Nhưng rồi cô nhận ra: “Chính câu chuyện của chúng ta là thứ vũ khí mạnh mẽ nhất, và nó sẽ tạo ra sự thấu cảm. Nếu ta đủ dũng cảm để kể, sẽ luôn có người lắng nghe”.

Mở cánh cửa không gian cho nhiều người

Cô chia sẻ rằng mình rất muốn góp sức mở cánh cửa không gian cho nhiều người hơn nữa, nhất là người Việt Nam. Cô xem việc mình có cơ hội bay vào không gian sẽ giúp thế giới chú ý hơn đến những nhân tài Việt Nam, phát hiện những người Việt Nam tài năng khác trên nhiều lĩnh vực.
Amanda cho biết hiện tại mình có nhiều dự án, đặc biệt với Trung tâm Vũ trụ quốc gia Việt Nam, để hỗ trợ, kết nối những tài năng tiếp cận với nhiều cơ hội. “Trong quá trình hợp tác với Trung tâm Vũ trụ quốc gia và một số tổ chức khác, tôi càng nhận ra Việt Nam có rất nhiều người xuất sắc. Tôi hy vọng thế giới sẽ biết đến họ nhiều hơn, nhìn thấy họ rõ hơn”.

4 bài học quý giá từ Amanda Nguyễn

Tại lễ tốt nghiệp chương trình cử nhân 2025 của Trường ĐH Fulbright Việt Nam, Amanda Nguyễn đã đúc kết từ câu chuyện cuộc đời và gửi gắm đến các bạn trẻ bốn lời khuyên: sự đồng cảm, nhận ra rằng chúng ta là tổng hòa của nhiều bản thể, lòng dũng cảm, và tình yêu thương.

Cuộc đời và sự nghiệp của Amanda Nguyễn

Amanda Nguyễn là nhà hoạt động nhân quyền người Mỹ gốc Việt, người sáng lập tổ chức Rise chuyên vận động chính sách cho nạn nhân bị tấn công tình dục. Cô từng được đề cử Nobel hòa bình (2019) và là người phụ nữ gốc Việt đầu tiên bay vào không gian trong chương trình vũ trụ dân sự (2025).

Amanda Nguyễn phát biểu tại buổi lễ tốt nghiệp

Bài học 1: Đồng cảm

Theo Amanda, đồng cảm không phải là sự nhẹ dạ mà là năng lực nhìn thấy nhân tính ở người khác. Cô đã áp dụng điều này khi thuyết phục Giáo hoàng ủng hộ một nghị quyết lịch sử tại Liên hợp quốc. Bằng cách kể về tình yêu không gian vũ trụ và hiệu ứng “overview effect”, cô đã tạo ra sự đồng cảm và vượt qua chia rẽ chính trị.

Bài học 2: Sự tổng hòa của nhiều bản thể

Amanda kể về việc cô từng bị hỏi “Bạn mặc gì hôm đó?” sau khi trở thành nạn nhân của bạo lực tình dục. Tuy nhiên, cô đã biến câu hỏi đó thành công cụ cho các chương trình vận động của mình. Cô đã tổ chức show thời trang đầu tiên dành cho các nạn nhân bị cưỡng hiếp tại Tuần lễ Thời trang New York, và kết quả là 25 quốc gia xác nhận ủng hộ nghị quyết của Rise.

Bài học 3: Can đảm

Amanda nhấn mạnh rằng can đảm không phải là không sợ hãi, mà là dẫu sợ vẫn bước tiếp. Cô khuyên các tân cử nhân nên tìm can đảm để sống thật và không cần phải hy sinh bản thân để làm hài lòng người khác.

Bài học 4: Tình yêu

Là người Mỹ gốc Việt, Amanda nói rằng cô từng lo lắng liệu quê hương có chấp nhận cô hay không. Tuy nhiên, cô đã nhận ra rằng cội nguồn của cô vẫn ở Việt Nam. Cô đã tâm sự về việc bay vào không gian không phải để là người duy nhất, mà để mở đường cho những người phụ nữ Việt khác.
Lễ tốt nghiệp khóa 2025 của Trường đại học Fulbright Việt Nam đã ghi nhận 180 tân cử nhân. Tiến sĩ Scott Fritzen, hiệu trưởng nhà trường, đã nhắn nhủ các tân cử nhân giữ vững cội rễ và sống một cuộc đời có ý nghĩa.