Ở xã Trung Lý, cấp ủy và chính quyền địa phương đã tích cực đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, với mục tiêu xây dựng và nhân rộng các mô hình kinh tế hiệu quả, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, giúp người dân đạt được hiệu quả kinh tế cao hơn.
Anh Thào A Thái, một cư dân dân tộc Mông tại bản Tà Cóm, đã nổi lên như một tấm gương điển hình trong việc phát triển kinh tế hộ gia đình thông qua chăn nuôi trâu bò sinh sản và thương phẩm. Trước đây, anh Thái là một hội viên nông dân thuần túy, gắn bó với việc trồng lúa và ngô trên nương đồi. Tuy nhiên, từ năm 2020, anh đã quyết định chuyển hướng sang chăn nuôi, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong hành trình vươn lên làm giàu chính đáng của mình.
Với tầm nhìn kinh tế sắc sảo và tư duy làm kinh tế, anh Thào A Thái đã nhận ra tiềm năng của chăn nuôi đại gia súc, không chỉ tận dụng được nguồn thức ăn sẵn có mà còn có thể sử dụng lực lượng lao động trong gia đình một cách hiệu quả. Vào thời điểm đó, địa phương đã có các chính sách khuyến khích chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, và anh Thái đã quyết định đầu tư vào chăn nuôi, bắt đầu bằng việc mua 3 cặp trâu bò về nuôi.
Những ngày đầu, anh cùng gia đình đã tất bật chăm sóc đàn vật nuôi, không quản nắng mưa. Với sự kiên trì và nhẫn nại, anh Thái đã không ngừng học hỏi kỹ thuật và tích lũy kinh nghiệm trong quá trình chăn nuôi. Từ đó, đàn trâu bò của gia đình anh đã ngày càng phát triển. Đến nay, gia đình anh đã nhân đàn lên hơn 50 con bò và 20 con trâu, trở thành hộ gia đình có số lượng gia súc nhiều nhất bản Tà Cóm.
Để phát triển đàn trâu bò một cách bền vững, anh Thái đã áp dụng phương pháp nuôi sinh sản kết hợp với nuôi thương phẩm. Anh căn cứ vào nhu cầu của thị trường để xuất bán theo từng thời điểm phù hợp. Ngoài ra, anh còn triển khai mô hình trồng rừng, khoanh nuôi trên 15ha rừng sản xuất với các loại cây lấy gỗ như xoan, lát… Từ mô hình kinh tế tổng hợp của mình, sau khi trừ chi phí, mỗi năm gia đình anh Thái thu lãi khoảng 300 triệu đồng.
Không chỉ là một gương điển hình trong phát triển kinh tế gia đình, với vai trò người có uy tín, anh Thào A Thái đã tích cực tuyên truyền, hướng dẫn và giúp đỡ bà con dân bản cùng phát triển kinh tế. Anh đã hướng dẫn, hỗ trợ kiến thức và kinh nghiệm sản xuất cho 10 gia đình trong bản, giúp đỡ 6 hộ nghèo phát triển sản xuất, vươn lên ổn định cuộc sống…
Thời gian qua, xã Trung Lý đã triển khai nhiều mô hình kinh tế nông nghiệp hiệu quả, góp phần tạo việc làm và giảm nghèo bền vững cho người dân địa phương. Điển hình như mô hình trồng quế trên diện tích 20ha với 20 hộ tham gia; mô hình điểm trồng ‘Cây sắn năng suất cao’; mô hình tổ hợp tác chăn nuôi vịt; nuôi gà thương phẩm; mô hình trồng dược liệu, phát triển cây ăn quả, cây đặc sản… Thông qua các mô hình này, tỷ lệ hộ nghèo tại xã Trung Lý đã giảm dần hàng năm. Nếu như năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo của xã chiếm 51,94%, thì đến năm 2024, con số này đã giảm còn 39,71%.
Các xã như Xuân Bình, Thượng Ninh, Thanh Phong cũng đã tập trung tuyên truyền và hướng dẫn người dân áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nhằm thay đổi tập quán canh tác và chuyển đổi các mô hình sản xuất. Điều này đã giúp địa phương khai thác tiềm năng và lợi thế về đất đai một cách hiệu quả hơn.
Một số mô hình sản xuất lúa có năng suất và chất lượng cao đã được áp dụng tại các địa phương, như các giống lúa TBR279, Bắc Thịnh, TBR225, TBR45, Nhị Ưu986, GS9, GS55… Những mô hình này không chỉ góp phần bảo đảm an ninh lương thực mà còn mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn cho người dân.
Bên cạnh đó, các xã cũng đã chú trọng vào việc chuyển đổi diện tích trồng lúa kém năng suất sang trồng các loại cây có hiệu quả kinh tế cao hơn, như cam, chanh leo, xoài keo, ổi… Các phương pháp sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP cũng đã được áp dụng, giúp hạn chế việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Trong lĩnh vực chăn nuôi, các khoa học kỹ thuật cũng đã được chuyển giao và áp dụng, với việc đưa vào nuôi các loại con giống có năng suất và chất lượng cao. Các mô hình chăn nuôi này đã góp phần thay đổi phương thức chăn nuôi nhỏ lẻ sang chăn nuôi tập trung theo hướng sản xuất hàng hóa.
Qua khảo sát, đã có nhiều mô hình kinh tế nông nghiệp được áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội và giảm nghèo bền vững ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số xứ Thanh.
Theo kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo khu vực miền núi của tỉnh đã giảm 4,43% (từ 11,04% xuống còn 6,61%); tỷ lệ hộ cận nghèo giảm 2,66% (từ 14,01% xuống còn 11,35%). Những kết quả này đã củng cố niềm tin của đồng bào dân tộc khu vực miền núi đối với các mô hình kinh tế nông nghiệp hiệu quả, và sẽ được áp dụng, nhân rộng trong thời gian tới.