Trang chủ Tin tứcTin quốc tếHai cách nhìn về Nhật Bản: Ký hiệu và Hiện thực

Hai cách nhìn về Nhật Bản: Ký hiệu và Hiện thực

bởi Linh

Nhật Bản, một quốc gia với nền văn hóa phong phú và đa dạng, đã được nhìn nhận và diễn giải theo nhiều cách khác nhau bởi những người phương Tây. Việc hiểu biết về một nền văn hóa khác biệt luôn là một thách thức, nhưng đồng thời cũng mang lại cơ hội để khám phá và mở rộng kiến thức.

Lời văn trong Memoirs of a Geisha của Arthur Golden sắc bén, hấp dẫn
Lời văn trong Memoirs of a Geisha của Arthur Golden sắc bén, hấp dẫn
Những nàng Geisha và một Nhật Bản sáng bừng lên đầy màu sắc bởi những chiếc kimono và trâm cài trang nhã
Những nàng Geisha và một Nhật Bản sáng bừng lên đầy màu sắc bởi những chiếc kimono và trâm cài trang nhã

Hai thái cực khác nhau trong cách tiếp cận và hiểu biết về Nhật Bản được thể hiện qua hai tác phẩm: ‘Đế Chế Ký Hiệu’ của Roland Barthes và ‘Hồi Ức Của Một Geisha’ của Arthur Golden. Roland Barthes, một nhà ký hiệu học nổi tiếng, đã đến Nhật Bản và nhìn nhận các ký hiệu văn hóa của đất nước này theo cách riêng của mình. Ông đã tạo nên một bức tranh vừa đẹp đẽ vừa độc đáo về Nhật Bản qua tác phẩm ‘Đế Chế Ký Hiệu’, một tập hợp 26 bài viết mô tả và diễn giải về các khía cạnh khác nhau của văn hóa Nhật Bản.

Geisha luôn trang điểm bằng một lớp phấn dày, môi được đánh son đỏ tươi, mắt kẻ bằng chì đen và đỏ, họ mặc kimono, không lấy chồng và làm việc cho các người bảo trợ.
Geisha luôn trang điểm bằng một lớp phấn dày, môi được đánh son đỏ tươi, mắt kẻ bằng chì đen và đỏ, họ mặc kimono, không lấy chồng và làm việc cho các người bảo trợ.
Bức tranh Nhật Bản trong tác phẩm của Roland Barthes hiện lên vừa… xa lạ vừa độc đáo
Bức tranh Nhật Bản trong tác phẩm của Roland Barthes hiện lên vừa… xa lạ vừa độc đáo

Ngược lại, Arthur Golden đã viết ‘Hồi Ức Của Một Geisha’ dựa trên hồi ức của Mineko Iwasaki, một Geisha thực sự. Tuy nhiên, cuốn sách đã bị chỉ trích vì cách tiếp cận và diễn giải về văn hóa Geisha, với nhiều người cho rằng ông đã lãng mạn hóa và xuyên tạc về nghề nghiệp này. Sự khác biệt giữa hai cách tiếp cận này cho thấy rằng việc hiểu biết về một nền văn hóa khác biệt đòi hỏi sự tinh tế và thông minh.

Geisha, là những cô gái có kỹ năng múa, hát, chơi nhạc cụ truyền thống
Geisha, là những cô gái có kỹ năng múa, hát, chơi nhạc cụ truyền thống
“Nước Nhật, nước Nhật ấy, nước Nhật của anh ấy – đối với Roland Barthes – là điều không tưởng của cái thèm muốn”
“Nước Nhật, nước Nhật ấy, nước Nhật của anh ấy – đối với Roland Barthes – là điều không tưởng của cái thèm muốn”

Roland Barthes đã xác định rằng ông không cố gắng mô tả lại hay phân tích bất cứ điều gì về Nhật Bản, mà chỉ đơn thuần dịch lại những gì ông cảm thấy, một cách vô cùng cá nhân, vô cùng tự sự của chính ông. Điều này đã giúp ông tránh được những cáo buộc về chiếm dụng văn hóa hay làm lệch lạc về văn hóa.

Trong khi đó, Arthur Golden đã bị chỉ trích vì cách tiếp cận và diễn giải về văn hóa Geisha. Ông đã bị buộc tội xuyên tạc và phỉ báng, và đã phải trả một khoản tiền không tiết lộ để giải quyết vụ việc. Nhìn chung, hai tác phẩm này đã cho thấy rằng việc hiểu biết về một nền văn hóa khác biệt đòi hỏi sự tinh tế và thông minh.

Một lưu ý khác, đó là Geish chỉ phục vụ trong tiệc rượu, còn tiệc trà sẽ dành cho các Maiko (học việc để trở thành Geisha).
Một lưu ý khác, đó là Geish chỉ phục vụ trong tiệc rượu, còn tiệc trà sẽ dành cho các Maiko (học việc để trở thành Geisha).
Trang thông tin du lịch và phong cách sống Travellive+
Trang thông tin du lịch và phong cách sống Travellive+

Chúng ta cần phải có khả năng nhìn nhận và diễn giải các ký hiệu văn hóa theo cách riêng của mình, mà không làm mất đi bản chất của văn hóa đó. Đi du lịch và khám phá các nền văn hóa khác biệt là một cách để chúng ta kích hoạt khả năng dùng đôi mắt của mình để đọc thế giới bằng thị giác. Khi ta không chỉ ngắm nhìn thế giới mà ta đang đọc nó, ta sẽ dễ dàng chèn vào đó những cảm quan rất riêng mà chỉ một mình ta có.

Nhiều độc giả nhận xét rằng khi đọc Đế Chế Ký Hiệu, họ gần như không còn nhận ra Nhật Bản nữa
Nhiều độc giả nhận xét rằng khi đọc Đế Chế Ký Hiệu, họ gần như không còn nhận ra Nhật Bản nữa
Roland Barthes như mở ra một “căn phòng riêng” để tự do vẽ nên bức tranh phù tang của riêng mình
Roland Barthes như mở ra một “căn phòng riêng” để tự do vẽ nên bức tranh phù tang của riêng mình

Tóm lại, ‘Đế Chế Ký Hiệu’ của Roland Barthes và ‘Hồi Ức Của Một Geisha’ của Arthur Golden là hai ví dụ khác nhau về cách tiếp cận và hiểu biết về Nhật Bản. Trong khi Roland Barthes mang đến một Nhật Bản vừa xa lạ vừa độc đáo, thì Arthur Golden lại bị chỉ trích vì cách tiếp cận và diễn giải về văn hóa Geisha. Sự khác biệt này cho thấy rằng việc hiểu biết về một nền văn hóa khác biệt đòi hỏi sự tinh tế và thông minh, và khả năng nhìn nhận và diễn giải các ký hiệu văn hóa theo cách riêng của mình.

Cuối cùng, việc khám phá và hiểu biết về các nền văn hóa khác biệt là một quá trình liên tục và không ngừng nghỉ. Chúng ta cần phải tiếp tục khám phá, tìm hiểu và trao đổi ý tưởng để có thể hiểu biết sâu sắc hơn về thế giới xung quanh.

"Đế Chế Ký Hiệu" mang đến một Nhật Bản rất riêng, rất khác
“Đế Chế Ký Hiệu” mang đến một Nhật Bản rất riêng, rất khác

Có thể bạn quan tâm