Trong quý II/2025, tình hình sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng đáng kể bởi sự gia tăng của giá nguyên vật liệu xây dựng. Kết quả khảo sát cho thấy có tới 57,2% số doanh nghiệp cho biết giá nguyên vật liệu tăng cao đã tác động tiêu cực đến hoạt động của họ. Con số này tăng 10,1 điểm phần trăm so với quý I/2025 và đây là mức tăng cao nhất trong các kỳ điều tra hằng quý gần đây.
Bên cạnh đó, 54,0% doanh nghiệp cho biết chi phí nguyên vật liệu trực tiếp của họ tăng so với quý I/2025. Theo Cục Thống kê, nguyên nhân gia tăng là do đầu tư công dồn dập vào các dự án hạ tầng lớn như cao tốc, cảng, sân bay…, khiến nhu cầu cát, đá, thép, xi-măng tăng đột biến. Tuy nhiên, nguồn cung cấp cát và đá tại một số địa phương còn hạn chế do tình trạng thiếu nguồn cung cấp, mỏ hết hạn, bị gián đoạn khai thác, sạt lở.
Chi phí nguyên liệu đầu vào, năng lượng và vận chuyển tăng làm cho giá vật liệu xây dựng có xu hướng tăng. Cụ thể, giá thép tăng nhẹ do giá phôi, quặng sắt thế giới tăng; giá nhựa đường cũng tăng do xăng dầu tăng và chi phí vận chuyển tăng nhẹ. Đối với xi-măng, dù giá tương đối ổn định trong tháng 6, nhưng chi phí nguyên liệu và điện than tăng khiến áp lực chi phí gia tăng.
Không chỉ vậy, tâm lý tích trữ hàng hóa tại một số đại lý, doanh nghiệp trung gian cũng đẩy giá vật liệu lên trong ngắn hạn. Biến động giá vật liệu xây dựng cũng có ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp trong ngành xây dựng. Chi phí đầu vào tăng làm tăng tổng chi phí thi công, ảnh hưởng đến lợi nhuận và hiệu quả tài chính của các hợp đồng đã ký theo đơn giá cố định.
Nếu giá tăng cao trong thời gian dài có thể làm chậm tiến độ thi công của các công trình, buộc các chủ đầu tư, nhà thầu phải điều chỉnh kế hoạch tài chính, tiến độ và công nghệ. Điều này cũng có thể dẫn đến những tác động tiêu cực đến nền kinh tế, đặc biệt là các ngành liên quan đến xây dựng và vật liệu xây dựng.
Do đó, các doanh nghiệp cần có chiến lược quản lý rủi ro và tìm kiếm giải pháp để giảm thiểu tác động của biến động giá vật liệu xây dựng. Các chính sách hỗ trợ từ Chính phủ cũng cần thiết để giúp các doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn này.