Dịch tả lợn châu Phi đang diễn biến phức tạp và gia tăng ở quy mô cả nước. Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi và Thú y, dịch bệnh đã xuất hiện tại 30/34 tỉnh thành, với tổng số 636 ổ dịch. Số lợn mắc bệnh đã lên đến hơn 42.300 con, buộc phải tiêu hủy hơn 43.300 con.
So với cùng kỳ năm 2024, số lợn mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã giảm hơn 34%. Tuy nhiên, tỷ lệ lợn mắc bệnh có chủng tái tổ hợp genotype I-II đang gia tăng. Chủng virus này xuất hiện lần đầu tiên ở Việt Nam vào năm 2023 và hiện chiếm 45% số ca mắc. Điều đáng lo ngại là hiện chưa có loại vaccine nào có thể bảo hộ hiệu quả với chủng genotype I-II.
Hiện tại, Việt Nam đã có ba loại vaccine dịch tả lợn châu Phi do các đơn vị trong nước sản xuất được cấp phép lưu hành, với 7,8 triệu liều đã được cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, kết quả khảo sát lưu hành virus cho thấy việc tiêm các loại vaccine của Việt Nam sản xuất đối với chủng tái tổ hợp genotype I-II có miễn dịch rất thấp, lợn chết rất nhanh.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết Bộ đã đặt mục tiêu với các nhà khoa học để cắt gen chủng của genotype I-II, nghiên cứu vaccine phù hợp. Ông cũng nhận định rằng nguyên nhân dịch bùng phát trở lại là do tâm lý chủ quan sau đỉnh dịch 2019-2020, cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, xử lý ổ dịch, kiểm soát giết mổ chưa được triển khai đồng bộ.
Về lâu dài, Thứ trưởng Tiến cho rằng Việt Nam phải thay đổi hình thức chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tập trung, để kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học. Dịch tả lợn châu Phi có nguồn gốc từ châu Phi, lây lan nhanh, tỷ lệ chết gần như 100% với lợn nhiễm bệnh, và có sức đề kháng cao, khả năng chịu được nhiệt độ thấp.
Để phòng chống dịch bệnh, người chăn nuôi cần tăng cường áp dụng các biện pháp an toàn sinh học, thường xuyên khử trùng, tiêu diệt các nguồn lây nhiễm. Đồng thời, cần nâng cao nhận thức của người dân về nguy hiểm của dịch bệnh, và tích cực phối hợp với cơ quan chức năng để kiểm soát và ngăn chặn dịch bệnh lây lan.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tiếp tục chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác phòng chống dịch bệnh, trong đó có việc kiểm soát vận chuyển, giết mổ, và xử lý các ổ dịch. Cùng với đó, cơ quan chức năng đang đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển vaccine và thuốc điều trị để kiểm soát dịch bệnh.