Hà Nội đang đối mặt với thách thức lớn trong việc cải tạo chung cư cũ. Khu tập thể Thành Công, với 68 tòa nhà cao 2-5 tầng, được xây dựng từ năm 1979-1982, là một trong những khu chung cư cũ đang được lên kế hoạch cải tạo.
Khu tập thể cũ Thành Công
UBND TP Hà Nội đã đồng ý cho quận Ba Đình nghiên cứu phương án nâng chiều cao tối đa lên 40 tầng đối với khu chung cư cũ Thành Công khi tái thiết. Thành phố yêu cầu tính toán hài hòa diện tích sàn căn hộ thương mại dôi dư, tạo ra quỹ đất có giá trị thương mại dịch vụ lớn hơn.
Vấn đề quan trọng nhất khi cải tạo chung cư cũ là chính sách đền bù và tái định cư. Anh Tùng Lâm, một cư dân tại khu tập thể Thành Công, cho hay gia đình anh mua một căn 57 m2 tại tầng 2 vào thời điểm cuối năm 2021 với giá 2,05 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau một thời gian sinh sống, anh cho biết xảy ra nhiều bất tiện như việc tìm nơi gửi xe quanh khu tập thể rất khó.
Khu tập thể Thành Công được phép cải tạo nâng chiều cao lên tối đa 40 tầng
Bà Ngọc, một cư dân sống lâu năm tại căn nhà có diện tích sử dụng 100 m2 nằm ở tầng 1 tòa G6 Thành Công, cho biết vẫn chưa nhận được thông tin cụ thể về kế hoạch cải tạo và tái thiết. Hiện tại, chủ trương này đang lấy ý kiến cư dân, chưa có hướng dẫn rõ ràng.
Chính sách đền bù và tái định cư
Ông Nguyễn Anh Quê, Chủ tịch Tập đoàn G6, cho biết tại Nghị định 98/2024/NĐ-CP của Chính phủ đã có quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. Quy định này đã gỡ được nút thắt về phương án đền bù.
Các hộ gia đình ở tầng 1 được hệ số K là 2, trong khi các hộ gia đình ở tầng 2 trở lên áp dụng hệ số K là 1-1,5. Giả sử một căn hộ 35 m2 ở tầng 1, theo quy định nhân hệ số K là 2, sau khi cải tạo người dân sẽ nhận được căn hộ mới thành 70 m2.
Hệ số đền bù đối với các hộ gia đình ở tầng 1 áp dụng hệ số K là 2
Tuy nhiên, việc triển khai chung cư cũ vẫn có thể gặp vướng. Ông Quê cho biết nhiều người dân muốn phần đền bù nhiều hơn, đặc biệt với những hộ cơi nới diện tích rộng. Ngoài ra, họ không tin vào năng lực của chủ đầu tư, và tạm cư trong thời gian giải phóng mặt bằng lâu nay chưa tốt.
Thách thức và giải pháp
Để người dân và Nhà nước cùng có lợi khi cải tạo chung cư, ông Quê đề xuất Nhà nước nên bỏ tiền giải phóng mặt bằng, có chính sách tạm cư cho người dân. Những khu đất này đều là “đất vàng” nên Nhà nước có thể đấu giá quyền sử dụng đất.
Ông Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, cho biết cách đây hơn 30 năm, Hà Nội đã thí điểm cải tạo chung cư cũ nhưng còn nhiều vướng mắc. Để sớm hoàn thành quy hoạch chung cư phải thúc đẩy tăng cường phân công trách nhiệm rõ ràng, quận phải giám sát thực hiện việc này.
Tóm lại, việc cải tạo chung cư cũ là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp giữa các bên liên quan. Với chính sách đền bù và tái định cư phù hợp, Hà Nội có thể tạo ra những khu chung cư mới hiện đại và tiện nghi, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.