Vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 cách đây một tuần đã gióng lên hồi chuông báo động về những ‘vùng trống’ trong ‘hải trình’ chuyển đổi số tại Việt Nam. Sự việc tàu Vịnh Xanh 58 chở 49 người gặp giông lốc bất ngờ và lật giữa biển mà không hệ thống giám sát nào hay biết trong khoảng 2 giờ đồng hồ đã làm lộ ra những lỗ hổng nghiêm trọng trong công tác giám sát và ứng phó tình huống khẩn cấp.
Sự chậm trễ trong việc phát hiện và ứng phó với tình huống khẩn cấp này đã đặt ra câu hỏi lớn về việc áp dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực. Trong thời đại số, mọi tàu du lịch phải được giám sát thời gian thực để đảm bảo an toàn cho hành khách. Tuy nhiên, vụ việc lần này đã làm lộ ra khoảng trống lớn, thiếu tính toàn diện trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực.
Chuyển đổi số và công nghệ có ý nghĩa quan trọng khi nó chạm đến được những tình huống khẩn cấp nhất, khốc liệt nhất, nơi con người không còn đơn độc. Vì vậy, các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, và các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng số hóa các tình huống khẩn cấp. Tàu ra khơi phải có thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực để có thể theo dõi và ứng phó kịp thời.
Một hệ thống giám sát hiệu quả cần tích hợp AI để phát hiện các lộ trình bất thường. Khi một tàu không về đúng giờ, phải có cảnh báo kịp thời để có thể triển khai các biện pháp ứng phó. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Và khi có mưa bão, phải có radar thời tiết – tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên để đảm bảo an toàn cho họ.
Sự sống không chỉ trông chờ vào wifi mạnh và ‘may rủi’ trong kỷ nguyên chuyển đổi số. Chuyển đổi số không dừng lại là hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố, mà còn cần một hệ thống giám sát các tàu du lịch, radar cảnh báo thời tiết, cảnh báo khi lịch trình bất thường. Chuyển đổi số không chỉ cần vẽ bản đồ đẹp – mà là ứng cứu người đúng lúc, trong nguy cấp.
Nhìn chung, vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 là một lời cảnh tỉnh cho các cơ quan chức năng và doanh nghiệp về việc cần phải đầu tư và áp dụng công nghệ vào công tác giám sát và ứng phó tình huống khẩn cấp. Mọi nỗ lực chuyển đổi số cần phải tập trung vào việc bảo đảm an toàn và tính mạng của con người.